Superfoods is een overkoepelende term voor allerlei gezonde voedingsmiddelen die hoge concentraties van vitaminen, antioxidanten, enzymen, aminozuren en mineralen bevatten. In de Europese Unie mogen alleen producten waarvan de positieve eigenschappen - vitamines, mineralen, goede vetten, enzymen, etc. - bewezen zijn, de naam 'superfood' dragen.
Voorbeelden van superfoods zijn tarwegras, hennepzaad, bijenpollen en algenextracten, maar ook zwarte bessen, boerenkool, spruitjes en pure chocolade zou je het label ‘superfood’ kunnen geven. Hoewel we veel voedingsmiddelen als superfood kunnen omschrijven, is het belangrijk om te begrijpen dat niet één voedingsmiddel de sleutel vormt tot een goede gezondheid.
De lijst met superfoods is uitgebreid. Deze voedingsmiddelen zijn zeker niet nieuw, maar hebben in de afgelopen 10 jaar wel een opleving qua aandacht en populariteit gekend. Hieronder hebben we een aantal van onze favoriete superfoods verzameld:
Tarwegras
Tarwegras zijn de gekiemde tarwekorrels van de tarweplant, Triticum aestivum, en behoort tot de grassenfamilie. Door het vroege oogsten bevat tarwegras nog geen gluten en staat het bol van de micronutriënten. Lees hier meer over of Super Greens glutenvrij is of niet. Het diepgroene sap van tarwegras wordt ook wel ‘groen bloed’ genoemd, omdat het voor zo’n 70 procent uit chlorofyl bestaat (beter bekend als bladgroen, het stofje dat verantwoordelijk is voor fotosynthese. Fotosynthese is het proces waarmee planten energie produceren uit zonlicht1 ). Daarnaast bevat het sap actieve enzymen, vitamines, mineralen, aminozuren en andere voedingsstoffen. Zo bevat 100 gram tarwegras evenveel vitaminen, mineralen en antioxidanten als 2,3 kilo groente (wij raden 500-600 gram groente per dag aan).
Gerstegras
Gerstegras is het jonge blad van de gerstplant (Hordeum vulgare) en behoort, net als haver, gierst, rogge, tarwe, en rijst, tot de grassenfamilie. Gerstegras is rijk aan chlorofyl, antioxidanten, vitamines en bevat ook gamma-aminoboterzuur (GABA), ferulazuur en mineralen.
Chlorella en Spirulina
Chlorella is een eencellige groene algsoort (microalg) die voornamelijk in zoetwateromgevingen voorkomt. Het indrukwekkende voedingsprofiel van de zoetwateralg maakt dat dit met recht een superfood genoemd mag worden. Chlorella bevat o.a.: eiwit, vitaminen, para-aminobenzoëzuur (PABA), Β-caroteen, antioxidanten, mineralen, linolzuur, lycopeen en omega-3 vetzuren.
Spirulina is, net als chlorella, een eencellige blauwgroene alg. Het is een cyanobacterie, deze kunnen net als planten en chlorella energie produceren uit fotosynthese.
Zowel spirulina als chlorella werden al geconsumeerd door de oude Azteken, maar groeiden in populariteit nadat NASA de microalgen als voedingssupplement adviseerde voor hun astronauten tijdens ruimtemissies1,2.
Net als chlorella heeft spirulina een indrukwekkend voedingsprofiel waardoor de alg absoluut de noemer superfood mag dragen. Zo is spirulina rijk aan o.a. vitamine A, C, E, K, B1, B2 en B6, mineralen en spoorelementen. Hierdoor wordt spirulina ook wel de natuurlijke multivitamine genoemd.
Daarnaast bestaat spirulina voor 65 procent uit eiwitten, aminozuren en het essentiële vetzuur gamma-linoleenzuur (GLA) en is het een rijke bron van antioxidanten.
Groene thee
Groene thee is een van de oudste dranken ter wereld en komt oorspronkelijk uit China en Japan. Het is een licht cafeïne (theïne) houdende drank met een breed scala gezondheidsbevorderende eigenschappen. Groene thee is rijk aan antioxidanten en polyfonen. Tijdens het fermentatieproces van zwarte thee gaan deze polyfenolen, waarvan de belangrijkste in thee uit catechinen bestaan, grotendeels verloren door oxidatie. Groene thee is een ongefermenteerde theesoort, hierdoor blijft het gehalte aan natuurlijk polyfonen en catechinen behouden. Uit onderzoek is gebleken dat juist deze catechinen verantwoordelijk zijn voor de gunstige invloed van groene thee op de gezondheid. De krachtigste catechine in groene thee is epigallocatechinegallaat (EGCG).
Gember
Gember is de wortel van een bloeiende plant uit China. Gemberwortel bevat antioxidanten, zoals gingerol, en andere werkzame bestanddelen. Gemberpoeder werkt 10 keer sterker dan verse gember, heeft meer biologisch actieve componenten en meer actieve bestanddelen dan verse gember.
Kurkuma
Kurkuma, curcuma, koenjit of geelwortel kennen we vooral als specerij uit de Indiase keuken. Het gele poeder wordt gemaakt van de wortel van de Curcuma Longa plant, welke het beste in vochtige en warme gebieden groeit. De knollen en wortelstok worden gescheiden van de laterale wortels. Vervolgens worden ze ondergedompeld in kokend water en daarna in de zon gelegd om te drogen. Door het drogen in de zon krijgt het specerij z’n kenmerkende gele kleur. De gele kleur wordt door het zogenoemde curcumine (in feite zijn er zeker drie verschillende curcumines) veroorzaakt. Curcumine staat ook bekend als de kleurstof E100. Na droging maalt men de wortelstokken tot een poeder dat de naam kurkuma heeft.
De actieve werkzame stoffen, de curcuminoïden, waaronder curcumine, bisdemethoxy curcumine en demethoxy curcumine, zijn de belangrijkste ingrediënten van het kruid. Curcumine bezit talloze gezondheidsbevorderende eigenschappen. Zo is het kruid onder andere een antioxidant en helpt het de lever gezond te houden**. Bovendien heeft het een ondersteunende rol voor de spijsvertering, stimuleert het de eetlust en helpt het gewrichten te onderhouden. Een veelzijdige wortel die bijdraagt aan normale mentale prestaties**.
Acerola
Acerola is een echte vitaminebom. Het is een bes die voornamelijk in Zuid-Amerika en het Caribisch gebied voorkomt. De bessen hebben een donkerrode tot oranje schil en zijn ongeveer 2 tot 2,5 centimeter groot. Door hun kleur en vorm lijken de bessen op kersen en om die reden kom je acerola ook wel tegen als West-Indische kers of acerola kers. Acerola staat vooral bekend om haar hoge gehalte vitamine C en is daarmee belangrijk voor de ondersteuning van het afweersysteem*. Naast vitamine C bevat Acerola ook veel anthocyaan, wat een krachtige antioxidant is.
Noten en zaden
Noten en zaden zijn rijk aan vezels, plantaardige eiwitten en essentiële vetzuren.
Veel voorkomende noten: Amandelen, pecannoten, pistachenoten, walnoten, cashewnoten, paranoten.
Bekende zaden en pitten: Zonnebloempitten, pompoenpitten, alfalfazaad, chiazaad , lijnzaad, hennepzaad.
Fun fact: een eetlepel lijnzaad bevat 3 gram vezels en 1600 mg ALA.
Bessen
Bessen zijn de krachtcentrales van de vitamines en antioxidanten. Enkele van de meest voorkomende bessen zijn:
- Frambozen
- Bosbessen
- Blauwe bessen
- Aardbeien
- Bramen
- Veenbessen
Of je ze nu eet als onderdeel van je ontbijt, als dessert, op een salade of in een smoothie, de gezondheidsvoordelen van bessen zijn net zo veelzijdig als hun culinaire toepassingen.
Ginkgo Biloba
De Ginkgo biloba, ook wel Japanse notenboom of waaierboom genoemd, komt oorspronkelijk uit Centraal China en is de oudste levende boomsoort op aarde (circa 300 miljoen jaar). Een andere bijnaam is dan ook ‘levend fossiel’.
De werkzame stoffen van de ginkgo biloba worden gewonnen uit de bladeren en het plantenextract wordt in de Chinese geneeskunde al duizenden jaren toegepast. Zo kan het ginkgo biloba extract o.a. bijdragen aan een verbeterde circulatie in het lichaam, het gezond houden van hart, bloedvaten, ogen, oren en een adequate hersenfunctie*.
(Donker) Groene bladgroenten
Donkergroene bladgroenten zijn een uitstekende bron van voedingsstoffen, waaronder foliumzuur, zink, calcium, ijzer, magnesium, vitamine C en vezels.
Een aantal bekende donkergroene bladgroenten:
- Boerenkool
- Snijbiet
- Raapstelen
- Spinazie
- Waterkers
Knoflook
Afrodisiacum, ruilmiddel, voedsel, medicijn, vampierafweermiddel - knoflook heeft door de eeuwen heen veel toepassingen gehad. Knoflook is afkomstig van de Allium sativum, een plant die afstamt van de lookfamilie. Knoflook is vers te gebruiken, maar heeft ook zeker zijn waarde als poeder of extract. Kenmerkend voor knoflook is –natuurlijk- de scherpe geur en smaak.
De Allium sativum bevat verschillende werkzame stoffen, zo bevat de plant vitamine C en B6, mangaan, selenium en andere antioxidanten (met name allicine).
