Vitamine D voor kind: waarom is het belangrijk?

Vitamine D: een korte introductie

Vitamine D is een verzamelnaam voor de verschillende vormen van deze vitamine en behoort naast vitamine A, K en E tot de vetoplosbare vitamines. Het staat bekend als de zonnevitamine omdat het lichaam het zelf uit cholesterol in de huid kan aanmaken bij blootstelling aan zonlicht, mits de zonkracht sterk genoeg is.

Wat de verschillen zijn tussen water- en vetoplosbare vitamines lees je in ons andere blog.

Vitamine D is eigenlijk geen vitamine, maar een voorloper van het hormoon calcitriol, dat onder andere de calciumhuishouding reguleert. In de huid wordt vitamine D3 aangemaakt, waarna het via verschillende stappen in de lever en nieren wordt omgezet naar de actieve vorm, calcitriol. De hoeveelheid calcitriol in het lichaam wordt nauwkeurig gereguleerd, zodat er niet te weinig, maar ook niet te veel aanwezig is. Overtollige vitamine D kan worden opgeslagen in orgaan- en vetweefsel.

Bronnen van vitamine D

Hoewel we het grootste deel van onze vitamine D onder invloed van zonlicht in onze huid aan kunnen maken, bevat onze voeding ook kleine hoeveelheden van deze vitamine. Zo vind je vitamine D2 in plantaardige voedingsmiddelen zoals paddenstoelen en vitamine D3 in dierlijke voedingsmiddelen zoals vette vis en eieren. Ook wordt het toegevoegd aan voedingsproducten zoals halvarine, margarine en bak- en braadproducten. Vitamine D3 wordt beter opgenomen dan de plantaardige vorm D2.^1,2

Wil je meer weten over het verschil tussen vitamine D2 en D3? Bekijk dan ons eerder verschenen blog.

Waarom kinderen vitamine D nodig hebben

Al tijdens de zwangerschap vindt er een grote ontwikkeling plaats van bevruchte eicel tot baby. Na de geboorte gaat de groei en ontwikkeling van je minimensje in een rap tempo door. Om dit te ondersteunen zijn voedingsstoffen zoals vitamines en mineralen essentieel. Zo ook vitamine D, dat betrokken is bij het celdelingsproces voor de groei en ontwikkeling van verschillende soorten weefsels.³ Waarom kinderen vitamine D nodig hebben leggen we hieronder verder uit.

Botten

Bij de geboorte zijn de botten van een baby nog niet volledig ontwikkeld. Sommige botten moeten nog met elkaar vergroeien, terwijl andere, zoals de schedel en de uiteinden van de armen en benen (de groeischijven), nog moeten uitharden.

Vitamine D speelt een belangrijke rol in de groei en stevigheid van botten. Het zorgt ervoor dat calcium – een essentiële bouwstof voor botten – goed wordt opgenomen uit voeding.⁴ Daarnaast draagt vitamine D bij aan een gezond evenwicht tussen botopbouw en botafbraak.^5,6

Vitamine K werkt hierin samen met vitamine D. Deze vitamine zorgt ervoor dat het opgenomen calcium daadwerkelijk bij de botten terechtkomt.^7,8 Bij zuigelingen is deze opname extra belangrijk, omdat zij de eerste drie maanden zelf nog geen vitamine K kunnen aanmaken. Daarom is suppletie in deze periode nodig.^9,10

Onderzoek laat zien dat er een verband is tussen de hoeveelheid vitamine D en de botdichtheid bij kinderen.¹¹ Lage vitamine D-waarden in de eerste levensjaren kan het risico verhogen op afwijkende botgroei en een vertraagde lengtegroei.¹²

Lees ook ons andere blog vitamine D essentieel voor je baby.

Tanden

Vitamine D is ook belangrijk voor de groei en stevigheid van tanden, doordat het bijdraagt aan een goede calciumhuishouding.¹³ De eerste tandjes komen meestal rond de zes maanden door, al kan dit ook wat eerder of later zijn. Rond het derde levensjaar is het melkgebit meestal compleet. Een paar jaar later begint het wisselen naar het volwassen gebit. Onderzoek wijst uit dat een laag vitamine D-niveau het risico op tandbederf vergroot.¹³

Bekijk ook ons blog hoe mondhygiëne je gezondheid beïnvloedt.

Spieren

In de eerste maanden leert een baby steeds beter controle te krijgen over zijn spieren. Van omrollen en zitten tot kruipen, vastpakken, staan en uiteindelijk lopen – al deze mijlpalen vragen om sterke en goed ontwikkelde spieren.

Onderzoek toont een verband aan tussen spierkracht en het vitamine D-niveau.¹⁴ Vitamine D speelt een rol in de structuur van spiervezels, de groei en ontwikkeling van spiercellen en de samentrekking van spieren. Dit laatste gebeurt doordat vitamine D bijdraagt aan de regulatie van calciumionen binnen en buiten de cellen.¹⁵

De ontwikkeling van spieren en botten gaat vaak hand in hand. Lage vitamine D-niveaus kunnen dan ook niet alleen leiden tot afwijkingen in de botgroei, maar ook tot verzwakte spieren.¹⁶

Immuunsysteem

Na de geboorte is het immuunsysteem van een kind nog volop in ontwikkeling. Vitamine D ondersteunt zowel het aangeboren als het adaptieve immuunsysteem.¹⁷ Zo stimuleert het de werking van gunstige immuuncellen en helpt het om overmatige immuunreacties te verminderen.

Een lage vitamine D-status wordt dan ook gelinkt aan een grotere kans op luchtwegklachten bij kinderen.¹⁸ Daarnaast kan vitamine D helpen bij het onderdrukken van ongewenste immuunreacties wanneer het immuunsysteem te actief is.¹⁷

Hoe krijgen kinderen voldoende vitamine D binnen?

Voor baby’s en jonge kinderen is het een uitdaging om voldoende vitamine D binnen te krijgen via zonlicht en voeding. Hun huid is namelijk nog erg kwetsbaar, waardoor directe en onbeschermde blootstelling aan de zon niet wenselijk is. Daarom wordt aangeraden om jonge kinderen goed te beschermen tegen uv-straling. Het gevolg hiervan is dat hun lichaam minder vitamine D aanmaakt.

Ook via voeding alleen is het lastig om voldoende vitamine D binnen te krijgen. Zelfs met een gezond en gevarieerd eetpatroon komen kinderen meestal niet aan de aanbevolen hoeveelheid, omdat voedingsmiddelen slechts beperkte hoeveelheden vitamine D bevatten.¹⁸

Bekijk ook ons eerder verschenen blog is voldoende blootstelling voor de aanmaak van vitamine D ook veilig.

Hoeveel vitamine D hebben kinderen nodig?

De Gezondheidsraad adviseert om kinderen tot 4 jaar dagelijks 10 microgram vitamine D te geven in de vorm van een supplement.¹⁸ Je kunt vitamine D druppels eenvoudig toedienen via de fles, de voeding of rechtsreeks op een lepeltje. Voor oudere kinderen zijn kauwtabletjes ook een optie. Het is daarbij slim om het supplement bij een wat vettige maaltijd te geven, zodat de opname optimaal is.

Hoewel vitamine D ook wordt toegevoegd aan flesvoeding, wordt extra suppleren toch aangeraden. Op die manier bouw je een gewoonte op die van pas komt wanneer je de flesvoeding afbouwt en je kind minder vitamine D binnenkrijgt. Daarbij blijf je met de aanbevolen hoeveelheid van 10 microgram per dag ruim onder de veilige bovengrens. Deze ligt voor kinderen tot 1 jaar op 25 microgram per dag en voor kinderen van 1 tot 10 jaar op 50 microgram per dag. Vanaf 11 jaar geldt een maximum van 100 microgram per dag.¹⁸

In de wintermaanden kan het verstandig zijn om ook na het vierde jaar door te gaan met suppleren, omdat de zonkracht dan te zwak is voor voldoende vitamine D-productie. Dit geldt met name voor kinderen met een getinte of donkere huid, of kinderen die weinig buiten komen of vaak bedekkende kleding dragen. Bij een donkere huid dringen uv-stralen minder goed door, waardoor er minder vitamine D wordt aangemaakt.

Wat de bijwerkingen zijn als je te veel vitamine D inneemt lees je in ons ander blog.

Tot slot: het belang van vitamine D bij kinderen

Vitamine D is een essentieel nutriënt voor kinderen die nog volop aan het groeien en ontwikkelen zijn. Het levert een belangrijke bijdrage aan sterke botten en tanden, een goede werking van de spieren en ontwikkeling van het immuunsysteem. Op meerdere vlakken biedt vitamine D dus een optimale ondersteuning voor een goede start en voortgang van het groeiproces van jouw kleine wondertje.

Meer advies nodig over vitamine D?

Onze productadviseurs beantwoorden graag al jouw vragen en geven gratis advies op maat.

Vraag gratis advies aan

Britt

Lead Customer Care