Vraag gratis advies aan
Doe de Vitaminetest
Voelen je ogen branderig aan, prikken ze of lijkt het alsof er steeds wat zand in zit? Misschien merk je dat je waziger ziet of dat je ogen snel vermoeid raken, vooral achter een beeldscherm. Grote kans dat je last hebt van droge ogen. In dit blog lees je wat de mogelijke oorzaken zijn en krijg je 10 praktische tips om je ogen weer comfortabel te laten aanvoelen.
Lees verder onder de afbeelding

Je ogen hebben vocht nodig om goed te blijven werken. Over je oogoppervlak ligt een dun laagje vocht, de traanfilm. Deze beschermt je ogen onder anderen tegen vuil, houdt ze soepel en zorgt voor scherp zicht. De traanfilm bestaat uit drie lagen met elk een eigen functie:
Bij droge ogen werkt een of meerdere van deze lagen niet goed. Er wordt te weinig traanvocht aangemaakt of het verdampt te snel doordat de samenstelling verstoord is. Hierdoor kunnen je ogen droog en vermoeid aanvoelen.
Droge ogen kunnen zich op verschillende manieren laten merken. Hoe dit precies voelt, kan per persoon verschillen. Het kan zich op de volgende manieren uiten:
Dat laatste lijkt tegenstrijdig: tranende ogen, terwijl ze eigenlijk te droog zijn. Toch gebeurt dat vaak. Wanneer je ogen te weinig vocht hebben, reageren ze door extra tranen aan te maken. Die tranen bestaan echter vooral uit water en missen de vettige beschermlaag die voorkomt dat het vocht verdampt. Daardoor blijven ze niet op het oogoppervlak liggen, maar lopen ze er meteen weer vanaf zonder de droogte echt te verhelpen.
Er zijn veel verschillende oorzaken voor droge ogen en vaak speelt er een combinatie van factoren mee. Hier zijn de grootste boosdoeners.
Dit is tegenwoordig misschien wel de grootste oorzaak van droge ogen. Normaal knipperen we zo'n 15-20 keer per minuut, maar achter een beeldscherm zakt dit naar 5-7 keer. Door minder te knipperen verdampt je traanfilm sneller en drogen je ogen uit. En het maakt niet uit of je achter een computer, tablet of telefoon zit: het effect is hetzelfde. Werk je de hele dag achter een scherm? Dan hebben je ogen het behoorlijk zwaar te verduren.
Lees ook onze blog over vierkante ogen met alles over schermtijd en blauw licht.
Lenzen liggen direct op je traanfilm en verstoren de natuurlijke verdeling van het traanvocht. Hierdoor verdampt het vocht sneller dan normaal. Sommige lenzen nemen ook vocht op uit je oog, als een soort sponsje. Hoe langer je je lenzen draagt, hoe groter de kans op droge ogen. Vooral aan het einde van de dag kunnen ze vervelend aanvoelen: droog, plakkerig of zelfs pijnlijk. Gun je ogen daarom regelmatig rust en draag af en toe je bril.

Naarmate je ouder wordt, maken je ogen minder traanvocht aan. Vooral vrouwen in de overgang hebben hier last van door hormonale veranderingen. Maar ook zwangerschap of je menstruatiecyclus hebben invloed op je traanproductie. Merk je dat je ogen droger zijn tijdens bepaalde periodes? Dan spelen hormonen waarschijnlijk een rol.
Droge lucht is een vijand van je ogen. Denk aan airconditioning op kantoor, centrale verwarming in de winter, vliegreizen of winderig weer buiten. Tijdens deze situaties moet je traanfilm harder werken om je ogen vochtig te houden. Ook rook, stof en luchtvervuiling kunnen je ogen uitdrogen. Woon je in een stad of werk je in een stoffige omgeving? Dan heb je mogelijk vaker last van droge ogen.
Er is gelukkig veel te doen tegen droge, jeukende ogen. Deze tips geven direct verlichting en helpen je ogen weer comfortabel te laten voelen.
Bewust knipperen maakt een groot verschil. Zeker als je veel achter een scherm zit vergeet je lichaam om voldoende te knipperen. Probeer elke 20 minuten even bewust een paar keer langzaam te knipperen. Je kunt ook een post-it op je beeldscherm plakken als herinnering. Door vaker te knipperen verspreid je je traanfilm beter over je ogen en voorkom je dat het vocht te snel verdampt.
Werk je veel achter een beeldscherm? Kijk dan elke 20 minuten gedurende 20 seconden naar iets dat minstens 6 meter (“20 feet”) ver weg is. Dit geeft je ogen rust, ontspant de oogspieren en stimuleert je om te knipperen. Zet een timer op je computer of telefoon als herinnering. Na een paar dagen wordt het vanzelf een gewoonte en merk je dat je ogen aan het einde van de dag veel minder vermoeid zijn.

Kunsttranen (ook wel oogdruppels genoemd) geven direct verlichting bij droge ogen. Ze vullen je natuurlijke traanfilm aan en houden je ogen vochtig. Je kunt ze zo vaak gebruiken als nodig, ook meerdere keren per dag. Kies wel voor druppels zonder conserveermiddelen, want die kunnen je ogen op den duur juist extra irriteren. Houd een flesje bij de hand op je werk of in je tas, zodat je er altijd snel bij kunt.
Droge lucht kan je ogen uitdrogen. Zet daarom een luchtbevochtiger neer, vooral in de winter als de verwarming volop aan staat. Heb je geen luchtbevochtiger in huis? Een schaaltje water op de verwarming helpt ook om de luchtvochtigheid te verhogen.
Er zijn veel situaties waarin lucht direct op je ogen blaast. Denk aan autoventilatie, de airco, een ventilator, open ramen tijdens het rijden of zelfs een föhn. Al die luchtstromen drogen je traanfilm uit. Maar ook zon, wind en stof kunnen je ogen flink irriteren. Richt de lucht daarom altijd weg van je gezicht en draag bij zonnig weer een zonnebril. Die beschermt je ogen niet alleen tegen UV-straling, maar ook tegen wind en stof.
De positie van je scherm maakt meer uit voor je ogen dan je denkt. Zet je beeldscherm iets onder ooghoogte, zodat je licht naar beneden kijkt. Hierdoor zijn je ogen wat meer gesloten en verdampt er minder vocht. Pas ook de helderheid aan zodat die overeenkomt met je omgeving: niet te fel en niet te donker. En activeer de nachtmodus om blauw licht te verminderen, vooral in de avonduren. Je ogen hoeven dan minder hard te werken.
Een warm kompres is niet alleen effectief, maar ook heerlijk ontspannend na een lange dag achter je scherm. De warmte opent de kleine vetklieren in je oogleden (de zogenaamde meiboomklieren), waardoor de vettige laag van je traanfilm zich kan vormen. Maak een washandje nat met warm (niet heet!) water, wring het uit en leg het 5-10 minuten op je gesloten ogen. Doe dit dagelijks voor het beste resultaat.
Aan de rand van je oog zitten kleine kliertjes die een vettige substantie aanmaken. Deze vetlaag is belangrijk voor je traanfilm, omdat ze voorkomt dat het traanvocht te snel verdampt. Wanneer de kliertjes verstopt raken door bijvoorbeeld make-upresten, huidschilfers of vuil, kunnen je ogen droog en geïrriteerd aanvoelen. Het helpt om je oogleden dagelijks voorzichtig te reinigen met een warm, vochtig watje of een speciale ooglidlotion.
Heb je last van droge ogen met lenzen? Stap dan over op lenzen die speciaal gemaakt zijn voor droge ogen. Deze hebben vaak een hoger vochtgehalte of zijn gemaakt van materiaal dat minder vocht uit je oog opneemt. Vraag je opticien om advies over wat het beste bij jouw ogen past. Het helpt ook om je lenzen goed schoon te maken, niet te lang achter elkaar te dragen, ze op tijd te vervangen en af en toe je bril te dragen.
Gewone kunsttranen zijn niet altijd geschikt voor gebruik met contactlenzen. Er zijn speciale bevochtigende druppels die je wél kunt gebruiken terwijl je lenzen in hebt. Ze zijn anders samengesteld en beschadigen je lenzen niet. Druppel ze een paar keer per dag voor extra comfort, vooral als je merkt dat je lenzen aan het einde van de dag beginnen te plakken of irriteren.

Naast de tips hierboven, hebben ook je dagelijkse gewoontes invloed op je ogen. Deze leefstijltips zorgen ervoor dat je op de lange termijn minder last hebt van droge ogen.
Bekijk ook de belangrijkste voeding voor het oog in deze blog.
Droge ogen zijn erg vervelend, maar gelukkig vaak goed te behandelen. Probeer verschillende tips uit en kijk wat voor jou het beste werkt, want niet iedereen reageert hetzelfde. Soms helpt het al om vaker te knipperen en de 20-20-20 regel toe te passen. Voor anderen werken kunsttranen of een luchtbevochtiger beter. Met de juiste aanpak kunnen je ogen weer een stuk comfortabeler aanvoelen.