Functie van de huid: alles over ons grootste orgaan!

Wat is de huid eigenlijk?

De huid of het vel vormt de buitenste bekleding van ons lichaam en bedekt en beschermt ons. Bij de mens is de huid het grootste orgaan, omdat het geheel meer weegt dan elk van de andere organen. Bij volwassenen kan de doorsnede van de huid wel 1,5 tot 2 m² zijn en 15 tot 20 kilo wegen.¹

De huid bevat, net als de inwendige organen, verschillende lagen van gespecialiseerde cellen die samen een functie vervullen, deze lagen noemen we ook wel weefsels. Het bestaat uit een aantal verschillende weefsels globaal ingedeeld in drie lagen. Aan de oppervlakte – dus de buitenkant – ligt de epidermis, ofwel opperhuid. Daaronder ligt de dermis, de lederhuid. De dermis en epidermis vormen samen de cutis. Onder de cutis ligt de subcutis, ofwel de bindweefsellaag. 

Functies van de huid

Je huid is als het ware het harnas of schild van je lichaam. In slechte conditie is het kwetsbaar voor ‘aanvallen van buitenaf’, zoals gure weersinvloeden, zonlicht en droge verwarmingslucht. Ook bescherming tegen mechanische invloeden (druk, stoten, frictie) en de werking van chemische substanties behoren tot het takenpakket.

Verder zorgt de huid voor: 

• Een constante lichaamstemperatuur 
• Het voorkomen van vochtverlies
• De voelbaarheid van warmte, kou, druk, pijn, jeuk, aanrakingen en trillingen
• Je vitamine D aanmaak
• De energieopslag in de vorm van de vetlaag 

Hoe is de huid opgebouwd

De anatomie van de huid bestaat uit drie lagen. Deze lagen van de huid hebben specifieke functies. 

Opperhuid

De opperhuid (epidermis) is de huidlaag die aan de buitenkant zichtbaar is. Deze laag vernieuwt zich voortdurend. 

De opperhuid bestaat uit vijf lagen:

1. De bovenste laag is de hoornlaag. Deze ligt aan de oppervlakte en zorgt voor stevigheid en bescherming (bijvoorbeeld tegen uitdroging). De hoornlaag bestaat uit dode ‘verhoornde’ cellen en bevat cholesterol. Deze vetachtige stof beschermt het tegen vochtverlies aan de buitenlucht. 
2. Onder de hoornlaag ligt de heldere laag. Deze laag komt alleen in de wat dikkere huid voor, zoals op de handpalmen en de voetzolen.
3. De derde laag in de epidermis bevat keratohyalinekorrels, een voorstadium van de hoornstof keratine.
4. De vierde en grootste cellaag in de epidermis is de stekelcellaag. Celdeling vindt in deze laag niet meer plaats; in de normale gezonde huid is dit de breedste laag. 
5. De onderste laag in de epidermis is gevormd door de grondlaag. Alle bovenliggende cellen ontstaan meestal uit deze laag van levende en delende cellen.
   De bovenste lagen van de epidermis bevatten slechts dode cellen. In de basale laag komen ook melanocyten voor. Deze zorgen voor bescherming tegen uv-straling.

Lederhuid

De tweede grote huidlaag is de lederhuid (dermis). Deze laag bestaat uit een stevige constructie van bindweefsel. Hierin vind je:

• Bloedvaten, voor het aanvoeren van voeding en zuurstof
• Lymfevaten, voor het afvoeren van afvalstoffen
• Zenuwen, die zorgen voor tastgevoel en het voelen van pijn en temperatuur
• Talgklieren, die huid en haar vettig houden en beschermen tegen uitdroging

De lederhuid regelt de voeding van de opperhuid en zorgt voor stevigheid en elasticiteit. Ook is deze laag belangrijk voor de verdediging van het lichaam. Het signaleert virussen en bacteriën en maakt ze onschadelijk. 

De dermis bestaat uit twee lagen. De eerste laag van de dermis bevindt zich onder de onderste laag van de opperhuid. Deze bestaat uit type III-collageenvezels en netwerken van elastische vezels. De tweede (onderste) laag van de lederhuid is dikker. Deze dikkere laag bindweefsel bevat ongeveer 85% van type I-collageenvezels.²

Collageen

Collageen is het belangrijkste structurele eiwit in ons lichaam dat we aantreffen in de dermis, waar ook de productie plaatsvindt. Huidcellen in de dermis (fibroblasten) synthetiseren het collageen dat de rest van de dermis bij elkaar houdt, waardoor het zijn onderliggende structuur krijgt. Zie het als een ‘steigertje’, die alles stevig, glad en soepel houdt.

Na het bereiken van ons 25^ste  levensjaar neemt de collageenproductie met de snelheid van één procent per jaar af, met een snellere afname na de leeftijd van 40 jaar. Blootstelling aan de zon en andere leefstijlfactoren, zoals een dieet rijk aan suiker, kunnen collageen nog sneller doen afbreken.²

Onderhuids bindweefsel

Het onderhuids bindweefsel (subcutis) scheidt de huid van de spieren en pezen in het lichaam. Het is een extra beschermlaag voor de organen die eronder liggen. Deze huidlaag bestaat vooral uit vet en bloedvaten. Het vet zorgt voor extra isolatie en dient als een bron van energie.

Opzoek naar ondersteuning voor je vette huid? Hierover lees je alles in ons blog Vette huid: 10 tips tegen een onzuivere huid
 

Huidtypes en huidconditie

Een huidtype is genetisch bepaald en kan worden vastgesteld aan de hand van talgproductie en reactiviteit. Een huidtype kun je niet veranderen, maar wel in balans brengen.

We noemen de vijf veel voorkomende huidtypes:

1. Normale egale huid: voelt niet droog of vet aan en is soepel en glad. De poriën zijn zichtbaar maar niet groot. Bij een normaal huidtype heb je slechts af en toe last van onzuiverheden, geen last van een glimmende neus en/of kin en je hebt geen schrale wangen.
2. Gecombineerde huid: is vaak vettig bij de T-zone (voorhoofd, neus en kin) maar voelt verder normaal aan. Na een wasbeurt voelen sommige gedeeltes droog en andere zacht aan. Je hebt regelmatig last van onzuiverheden op de T-zone.
3. Droge huid (vetarm): jouw huid heeft een dunne structuur. Bij het aanraken van je huid voelt deze droog aan. Deze huid ziet er vaak mat en dof uit en de poriën zijn heel fijn. 
4. Vette huid: voelt zeer vet aan. De textuur is dik en ruw. Er zijn grote, zichtbare poriën, de huid glimt vaak en onzuiverheden zijn gebruikelijk. 
5. Gevoelige dunne huid: raakt makkelijk geïrriteerd. Je hebt regelmatig last van jeuk, schilferige plekjes, roodheid of een branderig gevoel. Na een wasbeurt voelt je huid droog en jeukerig aan. 

Gezonde huid van binnenuit

Hormonen, leefstijl, stress en blootstelling aan uv-stralen hebben allemaal invloed op je huidconditie. Ook een operatie, medicatie en ziekte kunnen bijdragen tot verschillende condities. Een stralende huid komt voor een groot deel van binnenuit. Met (vette) vis, eiwitten, kip- en kalkoenfilet, olijfolie, fruit en groenten krijg je de beste stoffen binnen om de conditie te verbeteren en veroudering van te vertragen.

Daarbij zorgt regelmatig water drinken dat de pH-waarde van je huid op peil blijft en deze niet uitdroogt. In ons blog Hoeveel water per dag moet je drinken lees je hier meer over. 

Je kunt op natuurlijke wijze je collageen helpen opbouwen in de huid door gezond te eten. Een aantal voedingssoorten die collageen promoten: 

• Vis (met huid) 
• Bottenbouillon
• Rode paprika 
• Tomaat
• Bessen
• Citrusfruit 
• Eieren
• Donkere bladgroenten
• Kip en biefstuk 
• Oesters
• Peulvruchten

In ons blog Voeding als basis voor een stralende en gezonde huid lees je alles over de juiste voeding voor je huid. 

Wat doet histamine met je huid

Histamine is een aminozuur waarvan de aanmaak plaatsvindt in onze lichaamseigen cellen. Daarnaast zit het stofje ook in verschillende voedingsmiddelen. Histamine zorgt bijvoorbeeld voor de aanmaak van maagzuur en daarnaast stimuleert het je bloedsomloop. 

Bij een verhoogde histaminespiegel kunnen er uiteenlopende klachten ontstaan. Dit komt doordat histamine bij veel verschillende processen in je lichaam betrokken is en op verschillende plekken in je lijf aanwezig is.⁴ 

Histamine is in veel verschillende voedingsmiddelen te vinden. Lees hier meer over in het blog over een histamine dieet.

Je huid vertelt hoe het met je gaat

De huid is onze buitenste laag die ons verbindt met onze omgeving. Dit velletje kan ons veel vertellen over hoe het is gesteld met de rest van onze organen. Reacties zoals overmatig zweten, bleek zien en rode verkleuring onthullen bezorgdheid, onrust, angst en spanning. Ook verdriet of teleurstelling is van onze huid af te lezen.^5,6

Dermatologen stellen dat huidletsel gerelateerd is aan het opkroppen van emoties, meer nog dan lichamelijke of chemische oorzaken. Naar je emoties luisteren, ze erkennen en controleren in plaats van negeren, kan jouw gevoel van welzijn verbeteren en heeft een directe invloed op hoe jouw huid eruitziet. Lees ons blog 5 tips om je mentale gezondheid te verbeteren voor nuttige tips! 

Tot slot

Onze huid is ons grootste orgaan. Goeie reden om te zorgen dat dit harnas gezond is en blijft. Een gezonde huid voelt niet droog, hooguit een beetje vet, en is niet meer of minder vatbaar voor huidproblemen en onzuiverheden. Ook is deze beter weerbaar tegen de schadelijke effecten van de leefomgeving. Belangrijk is om er rekening mee te houden dat het van persoon tot persoon verschilt (een droge, vette of gevoelige huid) en dat voeding voor een groot deel van binnenuit komt. Vertoont je huid onzuiverheden of een andere onbalans? Wellicht is er een orgaan dat meer ondersteuning verlangt. Je huid vertelt je meer dan je denkt! 

Advies nodig over de huid?

Onze productadviseurs beantwoorden graag al jouw vragen en geven gratis advies op maat.

Vraag gratis advies aan

Britt

Productadviseur