Supplementen in de zorg

Positieve ervaringen zijn nodig

Prof. Dr. Ben Witteman, MDL-arts in Ziekenhuis Gelderse Vallei en verbonden aan de Wageningen Universiteit, vertelt dat artsen vaak alleen voorstander van een vitamine- of mineraalsupplement zijn wanneer de patiënt een bewezen tekort heeft aan een bepaald micronutriënt. Er moet voldoende wetenschappelijk bewijs zijn voor de werking van het supplement. Daarnaast moet de arts ook een positieve ervaring in de praktijk hebben ondervonden, voordat deze een supplement zal aanraden. Zelf heeft Ben Witteman goede ervaringen met onder andere Iberogast, probiotica,Vitamine B12, Canabinoïden en PEA. De werkzaamheid van Iberogast is nog niet volledig bewezen. Toch raadt Ben Witteman het aan, aan zowel de patiënt als collega- artsen. Het delen van positieve ervaringen met supplementen door pioniers is belangrijk om voor supplementen een plek te creëren in de zorg. 

Onwetendheid artsen voeding

Dr. Michel Joosten, coassistent in het Erasmus MC en postdoctoraal onderzoeker bij UMCG, hekelt het gebrek aan voedingsleer in de opleiding Geneeskunde. Veel artsen hebben weinig tot geen kennis over voeding. Artsen volgen vaak richtlijnen die zijn opgesteld voor behandelingen. Daarnaast hebben de meeste artsen maar 10 minuten per patiënt. In deze tijd wordt er van de arts snel een oplossing verwacht. Er is niet voldoende tijd om voedingsadvies te bespreken. Hier wordt een taak gezien voor de diëtist. Michel Joosten ziet persoonlijk de kracht van voedingssupplementen voor bepaalden doelgroepen, niet zozeer voor de algemene bevolking. 

Niet direct effect / preventieve functie

Het werkingsmechanisme van bepaalde voedingsstoffen is vaak ingewikkeld. Voordat een voedingsstof de beoogde werking heeft is er vaak enige tijd verstreken. In een zorgbehandeling is het daarom niet altijd de direct effectieve methode. Wel zouden voedingssupplementen voor bepaalde groepen een goede preventieve functie kunnen vervullen. Een voorbeeld hiervan, uitgebreid besproken door Michel Joosten, is het effect van magnesiumsuppletie voor behoud van een soepele vaatwand ter preventie van hart- en vaatziekten. Hier heeft vooral de huisarts een hoofdrol. 

Aandacht voor tekorten door wisselwerking

Protonpompinhibitoren (= maagzuurremmers) zijn de meest voorgeschreven medicijnen. Bij langdurig gebruik resulteert dit vaak in een te laag magnesiumgehalte in het bloed. “Dan is er écht wat aan de hand, artsen zijn hier niet alert op”, vertelt Michel Joosten. Ben Witteman deelt de visie dat als een supplement een werking heeft in het menselijk lichaam, er ook aandacht moet zijn voor de interactie met medicijnen die invloed hebben op datzelfde werkingsmechanisme. Duidelijke en goede informatievoorziening hierover naar arts en patiënt is belangrijk. 

Strategieën

Bob van Inge, Algemeen Directeur van Vitakruid B.V. en tevens commissielid van de Young Food Supplement Professionals, organiseerde het tweede deel van de middag. Het doel was om een gezamenlijke strategische schets voor de toekomst te maken. Onder mom van "wat de leiders van vandaag nog niet is gelukt, kan ons toekomstige leiders wel lukken". Tijdens de presentaties hebben de deelnemers sterktes, zwaktes, kansen en bedreigingen voor supplementen in de zorg genoteerd. Aan de hand hiervan zijn in groepjes diverse strategieën beschreven die door de branche kunnen worden gebruikt om voor voedingssupplementen een betere plek te creëren in de zorg. 

Communiceren met wetenschappelijk bewijs

Als belangrijkste conclusie kwam naar voren dat het wetenschappelijk bewijs (wat er tot nu toe is) beter gepresenteerd moet worden naar zowel de zorgverleners, als naar de consument. De kennis die we als branche hebben moet goed en professioneel uitgedragen worden. Door de arts beter te informeren zal de consument zich beter bewust worden van de effecten van voeding. 

Supplement is geen medicijn

De arts wil overtuigd worden met een duidelijke uitleg van het werkingsmechanisme. Deze werking kan niet worden aangetoond met observationeel onderzoek. We moeten uitleggen dat supplementen geen geneesmiddelen zijn. Wetenschappelijk onderzoek met supplementen gaat vaak over preventie van ziekte, niet over harde eindpunten zoals sterfte. Voeding geeft subtielere effecten, op de lange termijn. 

Acceptatie van supplement

Toch blijft de acceptatie van voedingssupplementen bij artsen een lastig punt. Enkel de negatieve gevallen worden onthouden, waar de positieve berichten vaak snel van het netvlies verdwijnen. Wanneer we de pioniers in de zorg meer bewust maken van de positieve werking van supplementen en hen een podium kunnen bieden is er mogelijk een begin.

Deze themamiddag werd georganiseerd door de Young Food Supplement Professionals vereniging. Jonge medewerkers binnen NPN kunnen via deze branche- brede vereniging werken aan hun persoonlijke ontwikkeling en netwerk.

NPN is de branchevereniging voor gezondheidsproducten. Dit zijn voedingssupplementen, zoals vitamine- en kruidenpreparaten en natuurproducten. NPN vertegenwoordigt bedrijven door de hele keten, van grondstofleverancier tot distributeur.

Voor meer informatie over deze inspiratiemiddag of de sprekers kunt u contact opnemen met NPN. • tel.: 033 - 245 60 01 • e-mail: [email protected] • website: www.npninfo.nl 

Dank aan de sprekers

Wij bedanken de sprekers voor het delen van hun persoonlijke visies die ons een waardevolle inkijk geven in de perceptie van artsen over voedingssupplementen. Ben Witteman nodigt bedrijven uit om deel te nemen in onderzoek naar de bio-beschikbaarheid van Kurkuma. Hier zal Vitakruid B.V. uiteraard gehoor aan geven.