Vraag gratis advies aan
Doe de Vitaminetest
De prostaat is een klein maar belangrijk orgaan in het mannelijke voortplantingssysteem. Het is ongeveer zo groot als een walnoot en produceert een dikke, melkwitte vloeistof die deel uitmaakt van het sperma. De walnootvormige klier zit direct onder de blaas en wikkelt zich gedeeltelijk rond de urethra (urinebuis) waar de urine door passeert vanuit de blaas.
Meer lezen? Bekijk ons gezondheidsdoel Prostaat.
Lees verder onder de afbeelding
Prostaatproblemen komen bij ongeveer 1 op de 8 mannen voor.1 Daarnaast neemt het risico op het ontwikkelen van problemen met de mannenklier geleidelijk toe met de leeftijd. Ongeveer 60 procent van alle prostaatproblemen in de Verenigde Staten komt voor bij mannen van 65 jaar of ouder.
Er is geen absolute preventie van prostaatproblemen, maar er zijn sterke aanwijzingen dat voeding en leefstijl een sleutelrol spelen bij het voorkomen hiervan. Door gezonde leefstijl keuzes te maken, regelmatig te bewegen en gezonde voeding aan je dieet toe te voegen, kun je mogelijk het risico op prostaatproblematiek verminderen.
Hoewel de exacte rol van voeding bij de gezondheid van de prostaat niet duidelijk is, bestaan er verschillende theorieën. Sommige deskundigen zijn van mening dat het westerse dieet met veel bewerkt voedsel hoog in vet en suiker kan bijdragen aan een verhoogde kans op problemen met de mannenklier.
Sommige onderzoeken hebben zowel diëten met veel zuivelproducten als een hoge totale calciuminname in verband gebracht met een hoger risico op het ontwikkelen van problemen met de prostaat. Er is echter meer onderzoek nodig om deze link te bevestigen.2,3
Belangrijk: ook wanneer je veranderingen in je dieet of leefstijl aanbrengt is het nog steeds belangrijk om je regelmatig te laten nakijken op eventuele prostaatproblemen.
Gezonde voeding staat aan de basis van een gezond lichaam. Zo bevatten groene groenten bijvoorbeeld verbindingen die het lichaam helpen schadelijke stoffen af te breken. De voedingsstoffen in groenten en fruit kunnen het risico op problemen met de prostaat verlagen.4,5 We lichten een aantal voedingsmiddelen uit die bekend staan om hun helende eigenschappen.
Tomaten, watermeloen en andere roodkleurige groenten en fruit danken hun heldere kleur aan een krachtige antioxidant genaamd lycopeen. Sommige onderzoeken suggereren dat een dieet met veel lycopeen het risico op het ontwikkelen van prostaatproblemen kan helpen verminderen.6 Lycopeen is een antioxidant, dit betekent dat het cellen beschermt tegen vrije radicalen en daarmee voorkomt dat de cellen beschadigen.7
Hoewel meer onderzoek nodig is, suggereren wetenschappers in 24 onderzoeken dat mannen die meer tomaten aten minder kans hadden op het ontwikkelen van prostaatproblemen.8
Omdat lycopeen stevig vastzit aan de celwanden van rauwe tomaten heeft ons lichaam moeite om het op te nemen. Een studie uit 2018 suggereert dat het verhitten van tomaten het voor je lichaam makkelijker maakt om lycopeen te absorberen.24 Hoe roder de tomaat, hoe beter, want lycopeen hoopt zich op tijdens het rijpen. Dit betekent dat bleke, te vroeg geplukte tomaten, minder lycopeen bevatten dan bijvoorbeeld trostomaten.
Broccoli is een groente die veel complexe verbindingen bevat die onze cellen kunnen helpen beschermen tegen beschadiging. Sommige onderzoeken suggereren dat er een verband bestaat tussen de hoeveelheid kruisbloemige groenten (groep waar broccoli onder valt) die je eet en een lager risico op ernstige prostaatproblemen.9
De redenen zijn nog onduidelijk, maar onderzoekers stellen dat sommige fytochemicaliën in kruisbloemige groenten – waaronder sulforafaan, waarvan broccolispruiten geconcentreerde hoeveelheden bevatten – beschadigde cellen selectief targeten en onschadelijk maken.10 Terwijl normale prostaatcellen gezond en onaangetast blijven.
Andere kruisbloemige groenten zijn bloemkool, kool, spruitjes en boerenkool.
Mensen gebruiken groene thee al duizenden jaren vanwege de gezondheidsbevorderende eigenschappen. Onderzoekers hebben veel studies uitgevoerd naar de effecten ervan op beschadigde cellen in ons lichaam.
Er zijn aanwijzingen dat speciale verbindingen in groene thee het risico op prostaatproblemen kunnen verminderen.11,12
De volgende verbindingen kunnen de gezondheidsvoordelen van groene thee verklaren:
Peulvruchten zijn een voedselgroep die bonen, pinda's en linzen omvat. Peulvruchten bevatten biologisch actieve plantaardige stoffen die bekend staan als fyto-oestrogenen.
Isoflavonen staan bijvoorbeeld bekend als fyto-oestrogeen. Eén review wees uit dat mannen die de meeste fyto-oestrogenen aten een 20 procent lager risico op prostaatproblemen hadden dan de groep met de laagste inname.14 Deze effecten van fyto-oestrogenen kunnen afkomstig zijn van hun antioxiderende eigenschappen en hun effecten op hormoonregulatie en celdood.
Hoewel er nog steeds behoefte is aan meer overtuigend onderzoek, hebben sommige onderzoeken soja-isoflavonen in verband gebracht met een verminderd risico op prostaatproblematiek.15
Een Amerikaans onderzoeksinsituut toont een verband aan tussen de consumptie van soja en verminderde niveaus van prostaatspecifiek antigeen (PSA). PSA is een eiwit dat door de prostaat wordt geproduceerd. De PSA-test, die het PSA-gehalte in het bloed meet, gebruikt men als screeningstest voor prostaatproblemen.
Net als groene thee zijn granaatappels een rijke bron van antioxidanten. Granaatappels hebben een reputatie als super fruit doordat ze zo rijk aan antioxidanten zijn. Antioxidanten kunnen helpen bij het voorkomen van gezondheidsproblemen die verband houden met oxidatieve stress.
Een Amerikaans onderzoeksinstituut stelt dat granaatappelsap en sommige van zijn bioactieve componenten de groei van problematische prostaatcellen kunnen helpen remmen.17
Hoewel er meer onderzoek nodig is bij mensen is uit dier- en reageerbuisstudies gebleken dat granaatappelsap en -extract de aanmaak van sommige problematische prostaatcellen remt.18,19
Meervoudig onverzadigde vetten, waaronder omega-3 vetzuren en omega-6 vetzuren, zijn essentiële vetzuren. Ons lichaam is niet in staat deze zelf aan te maken, wat betekent dat we deze volledig uit onze voeding moeten halen.
Het traditionele westerse dieet bevat veel omega-6-vetzuren tegenover weinig omega-3-vetzuren. Over de gunstigste verhouding tussen omega-3 en 6 vetzuren is nog veel discussie, maar deze hoort tussen de 1:3 en 1:5 te zijn. Op dit moment is de verhouding vaak 1:20, of zelfs hoger! Een juiste balans tussen omega-3- en omega-6-vetzuren is gekoppeld aan betere gezondheidsresultaten.20
Verschillende onderzoeken melden dat er een mogelijk verband bestaat tussen een hoge consumptie van omega-3-vetzuren en een lager risico op prostaatproblemen. Toch is er meer onderzoek nodig, met name studies bij mensen.21,22,23
Vette vis heeft nog tal van andere gezondheidsvoordelen. Probeer wanneer je vis eet voor de kleinere vette vissoorten uit koude wateren te kiezen. Zoals:
Lees hier meer over de verschillende omega-3 verzuren ALA, DHA en EPA.
Problemen met de prostaat zijn in onze huidige maatschappij een groeiend probleem. Onderzoek wijst erop dat leefstijl een bepalende factor kan spelen. Met name ongezonde gewoontes zoals roken, te weinig bewegen en ongezonde voeding kunnen het risico op prostaatproblematiek verhogen. Gelukkig betekent dit ook dat juist gezonde leefstijlkeuzes zoals gezond eten en regelmatig bewegen het risico kunnen verkleinen. Mocht je nu al prostaatproblemen hebben en eventueel medicatie slikken, neem dan altijd contact op met je zorgverlener voordat je bepaalde wijzigingen aanbrengt in je leefstijl. Sommige voedingsmiddelen kunnen een wisselwerking hebben met verschillende medicijnen en therapieën.
Dat gezegd hebbende; de voedingsmiddelen die wij hebben besproken in dit artikel zijn stuk voor stuk voedzaam en gezond en zouden niet misstaan in ieder gezond dieet.