Blue Zones: ontdek hoe je gezond 100 jaar kunt worden

Wat zijn Blue Zones?

Blue Zones zijn geografische gebieden waar relatief veel mensen gezonder en langer leven dan het wereldwijde gemiddelde. Deze term werd voor het eerst gebruikt door wetenschappers Michel Poulain en Giovanni Pes, toen ze onderzoek deden naar de bovengemiddelde levensverwachting van inwoners van Sardinië.¹ Dan Buettner, een onderzoeker en schrijver voor National Geographic, raakte hierdoor geïnspireerd en gaf de term bekendheid tijdens zijn zoektocht naar meer van deze gebieden. Inmiddels kennen we er vijf!

Wat ons vooral aanspreekt is dat bewoners van deze Blue Zones niet alleen van een lang leven genieten, ze blijven ook opvallend vitaal en hebben minder last van veelvoorkomende ouderdomskwalen. Daar willen wij natuurlijk meer over te weten komen. Want kunnen we dan ook zo’n blauwe zone voor onszelf creëren, waar dan ook ter wereld?

Welke Blue Zones kent de wereld?

De wereld kent op dit moment vijf Blue Zones die zijn geïdentificeerd aan de hand van gegevens over ziektes, cijfers, geboorteaktes en ander onderzoek.

De vijf bekende Blue Zones in de wereld zijn:²

1. Sardinië, Italië: dit mediterrane eiland kent het hoogste aantal mannelijke 100-jarigen ter wereld! De schaapherders die er wonen dragen vooral bij aan de cijfers. Zij leggen zeker 8 kilometer of meer per dag af door het bergachtige gebied.
2. Okinawa, Japan: in deze Blue Zone leven de langstlevende vrouwen ter wereld, met een indrukwekkend lage sterfte onder mensen ouder dan 100. De Okinawanen zeggen hun lange levensduur mede te danken te hebben aan een mantra die ze voor de maaltijd uitspreken “Hara Hachi Bu”, die ze eraan herinnert te stoppen met eten als ze voor 80% vol zitten.
3. Loma Linda, Californië, VS: hier woont een gemeenschap van zevendedagsadventisten (een groep christenen die de sabbat op zaterdag vieren en een gezond leven benadrukken) die onder andere hun dieet en leefstijl rechtstreeks uit de Bijbel halen.
4. Nicoya Peninsula, Costa Rica: dit gebied heeft het laagste middenleeftijdse sterftecijfer ter wereld, en mannen hebben een bijzonder hoge kans om de leeftijd van 100 te bereiken. Zelf zeggen ze dit te danken aan hun positieve kijk op het leven en hun calcium- en magnesiumrijke water.
5. Ikaria, Griekenland: deze Blue Zone kent een van de hoogste percentages van 90-jarigen ter wereld, en de bewoners lijden minder vaak aan ouderdomskwalen. Iets dat de inwoners van het eiland kenmerkt is dat ze zeer gehecht zijn aan hun middagdutje.

‘Power 9’: zo eten en leven mensen in Blue Zones

Om de 100 te behalen hoef je niet de genetische loterij te winnen. Zo suggereert een Deense studie dat hoe lang je leeft maar voor zo’n 20% door je genen wordt bepaald. Je levensstijl bepaalt de overige 80%.³ De wetenschappers achter de Blue Zones identificeerden maar liefst negen voedings- en leefstijlkenmerken die een lang leven in een van de gebieden zouden kunnen verklaren. Ze noemden het de ‘Power 9’:

1. Natuurlijke beweging: inwoners van Blue Zones hebben hun leven zo ingericht dat ze voortdurend op een natuurlijke manier bewegen. Dus geen marathons of met gewichten gooien in de sportschool, maar huis- en tuinwerk en leven in een omgeving die aanzet tot beweging.
2. Doel: de Okinawanen noemen het ‘Ikigai’ en de Nicoyanen ‘Plan de vida’. Beiden komen neer op het hebben van een reden om ’s ochtends op te staan.
3. Ontstressen: ook in de blauwe zones ervaren mensen stress, maar wat zij anders doen dan de rest van de wereld, is het hebben van dagelijkse routines om deze stressoren even los te laten. Zo doen ze aan middagdutjes, bidden, of happy hour met vrienden!
4. De 80% regel: het gaat hierbij om eten wat je nodig hebt en niet tot je vol zit. Mensen in Blue Zones eten over het algemeen hun kleinste maaltijd in de late middag of vroege avond en eten de rest van de dag niet meer.
5. Plantaardig: groenten en vooral peulvruchten als zwarte bonen, tuinbonen, linzen en sojabonen vormen de basis van het dieet van de 100-jarigen in Blue Zones, terwijl vlees slechts enkele dagen per maand op tafel staat.
6. Wine @ five: oftewel, matig en regelmatig alcohol drinken in Blue Zones. Het is beter om dagelijks 1 of 2 glazen wijn te drinken, dan doordeweeks niets en in het weekend een inhaalslag te maken.
7. Gemeenschap: mensen zijn nu eenmaal sociale wezens. Deel uitmaken van een sociale gemeenschap die gezonde gewoontes ondersteunt, verhoogt je levensverwachting.
8. Geliefden eerst: de langstlevende mensen in Blue Zones zetten hun familie en geliefden op de eerste plaats. Ze wonen allemaal bij elkaar in de buurt, gaan voor één levenspartner en investeren veel tijd en liefde in hun kinderen.
9. De juiste kringen: of the right tribe zoals ze dat in de oorspronkelijke Power 9 zo mooi omschrijven. Jezelf omringen met mensen die vergelijkbare gezonde gewoontes hebben, heeft positieve invloed op je eigen gewoontes. Waar je mee omgaat, word je immers mee besmet!

In 4 stappen je eigen Blue Zone creëren in Nederland!

De Power 9 laat zien dat een gezond leven niet alleen te maken heeft met fysieke gezondheid en voeding, maar ook mentaal welzijn en een gevoel van doel en gemeenschap. Door deze principes toe te passen in je eigen leven, kun je stappen zetten naar het creëren van je persoonlijke Blue Zone zonder dat je daarvoor Nederland moet verlaten!

Stap 1: Herzie je dieet

Begin bij het verminderen van bewerkte voedingsmiddelen, suiker en rood vlees (met name varkensvlees) en voeg geleidelijk meer groenten, fruit, peulvruchten, noten en volkoren granen toe. Eet ook wat meer vers in plaats van kant-en-klare producten.

Stap 2: Meer natuurlijke beweging

Probeer natuurlijke beweging onderdeel te maken van je dagelijkse leven. Neem bijvoorbeeld de trap in plaats van de lift, fiets naar de winkel of je werk, vraag buren met honden of ze hulp kunnen gebruiken, tover je tuin om tot moestuin of start met leuke DIY (do-it-yourself) klusjes in huis.

Stap 3: Investeer in relaties

We snappen het: naast werk en gezin kan het veel moeite kosten om ook nog regelmatig je vrienden en familie te zien. Maar sterke sociale banden kunnen stress verminderen en bijdragen aan een lang en gezond leven.

Stap 4: Maak van rust een routine

Of het nu dagelijks een uurtje lezen, een wandeling in de natuur, een kwartiertje mediteren voor het slapengaan of een middagdutje is: plan die tijd voor jezelf.

Tot slot: geen toeval, maar voor 80% een levensstijl

Geen eeuwenoud elixer of andere magische middeltjes, maar de wijze lessen uit de Blue Zones komen verrassend dicht in de buurt. Dit betekent niet dat je je leven ineens drastisch moet veranderen. Het gaat om kleine, maar betekenisvolle veranderingen doorvoeren die leiden tot een gezonder en langer leven, en misschien wel die 100 jaar! Zo creëer je eigen Blue Zone, waar dan ook ter wereld, zelfs in ons eigen Nederland.

Advies nodig over gezond ouder worden?

Onze productadviseurs beantwoorden graag al jouw vragen en geven gratis advies op maat.

Vraag gratis advies aan

Britt

Productadviseur