Is honing gezond? Alles over het zoete bijenproduct!

Soorten honing

Er zijn veel soorten honing beschikbaar, verschillend op basis van de locatie, de extractiemethode en of deze rauw of gepasteuriseerd is.

Veel voorkomende soorten zijn:

• Klaverhoning
• Dennenhoning
• Heidehoning
• Lindehoning
• Acaciahoning
• Oranjebloesem honing
• Biologische honing
• Manuka honing

Wat is (rauwe) honing?

Honing is een natuurproduct gemaakt door bijen. We kennen honing natuurlijk als de gouden, zoete siroop die heerlijk is in gerechten, op brood of gewoon zo van een lepel. Het zit boordevol gezonde plantaardige stoffen en is in verband gebracht met verschillende gezondheidsvoordelen.

Onderzoek heeft uitgewezen dat honing oneindig lang houdbaar is als het onder de juiste omstandigheden wordt bewaard. De oudste honing ooit werd gevonden in graven van de Egyptenaren, en moet duizenden jaren oud geweest zijn.¹ Honing bevat een laag vochtgehalte en is van nature zuur, waardoor bederfelijke bacteriën moeilijk kunnen groeien.² Er is ook een speciaal enzym in de maag van de bij dat de groei van bacteriën en andere organismen remt.

Rauwe honing

De honing die je in de supermarkt tegenkomt verschilt vaak wel van de honing die de bijen in de bijenkorf maken. De honing zoals die van nature door de bijen wordt gemaakt, wordt ook wel rauwe, of ongefilterde honing genoemd. Rauwe honing is de honing die de imker uit de honingraten slingert. De imker giet de honing vervolgens over een gaas of filter wat de onzuiverheden zoals bijenwas en dode bijen uit de honing filtert.³ Eenmaal gefilterd wordt rauwe honing gebotteld en is het klaar om van te genieten.

Rauwe honing bevat specifieke heilzame componenten, waaronder:

• (Bijen)pollen
• Bijenpropolis
• Vitamines en mineralen
• Enzymen
• Aminozuren
• Antioxidanten

Gewone honing

‘Gewone’ of gepasteuriseerde honing zoals we in de supermarkt vinden, ondergaat nog enkele extra stappen voordat het wordt gebotteld, zoals pasteurisatie en filtratie. Pasteurisatie is een proces dat de honing verhit waardoor eventuele aanwezige gisten in de honing vernietigd worden. Dit zou de houdbaarheid verlengen en de honing gladder maken.³

Ook verwijdert de extra filtratie onzuiverheden zoals stof en luchtbelletjes. Hierdoor blijft de honing langer een heldere vloeistof en kristalliseert het minder snel. Voor veel consumenten zou dit esthetisch gezien aantrekkelijker zijn.³ Sommige commerciële honing wordt nog verder verwerkt door ultrafiltratie te ondergaan. Dit proces verfijnt de honing verder om het transparanter en gladder te maken. Deze extra bewerking filtert echter ook de nuttige voedingsstoffen zoals stuifmeel, pollen, propolis, enzymen en antioxidanten uit de honing.^3,4,5

Bovendien vermengen sommige fabrikanten de honing met suikersiroop of andere zoetstoffen om de kosten te verlagen. Dit maakt dat deze ‘honing’ eigenlijk niets meer is dan suikersiroop en weinig meer te maken heeft met het oorspronkelijke natuurproduct.

Hoe maken bijen honing?

Bijen gebruiken bloemennectar om honing te produceren, nectar is een suikerhoudende vloeistof dat door planten wordt afgegeven om insecten te lokken. De nectar wordt door bijen voor een klein deel als voeding gebruikt, het grootste deel wordt opgeslagen in de honingmaag. Sommige bijen zullen tot wel duizend bloemen aandoen om de honingmaag volledig te vullen. Eenmaal in de honingmaag worden de suikers uit de nectar afgebroken door een enzym, glucose-oxidase genoemd, wat de honing helpt produceren.

Eenmaal terug in de korf braken de bijen de nectar uit en wordt het van mond tot mond doorgegeven tussen de darren (bijen in de korf). Dit proces van doorgeven verlaagt het vochtgehalte van de nectar en verhoogd het suikergehalte. Wanneer het vochtgehalte voldoende is verlaagd wordt de honing opgeslagen in speciale honingcellen. De darren wapperen vervolgens met hun vleugels om het vochtgehalte verder te verlagen en het suikergehalte te verhogen.

De opgeslagen honing wordt enerzijds gebruikt om jonge bijen en de koningin te voeden en anderzijds opgeslagen als wintervoorraad.

Is honing goed voor je?

Rauwe honing is door de geschiedenis heen als remedie gebruikt en heeft een verscheidenheid aan gezondheidsvoordelen en toepassingen. We hebben het specifiek over rauwe honing omdat de meeste honing die je in supermarkten vindt gepasteuriseerd is. Pasteurisatie zorgt er voor dat veel van de heilzame effecten van honing teniet gaan. Wanneer je honing koopt dan kies je het liefst ook voor lokale rauwe honing van de imker.

Honing bevat veel antioxidanten

Rauwe honing bevat een scala aan plantaardige stofjes die als antioxidanten werken. Sommige soorten honing bevatten zelfs evenveel antioxidanten als groenten en fruit. Antioxidanten helpen je lichaam te beschermen tegen celbeschadiging door vrije radicalen.

Onderzoek suggereert dat antioxidanten in rauwe honing, polyfenolen genaamd, heilzame effecten hebben die gunstig kunnen zijn bij de bescherming tegen bepaalde gezondheidsproblemen.⁶

Pollen in de lucht

Een van de beschermende stoffen aanwezig in honing is quercetine. Deze flavonoïde heeft de eigenschap om balans te creëren in de cellen, wat de histamine afgifte beperkt. Bij sommige mensen komt er een teveel aan histamine vrij wanneer het immuunsysteem aangevallen wordt door bepaalde stoffen, zoals pollen in de lucht.⁷

Er bestaat een theorie dat lokale honing van de imker kleine hoeveelheden pollen bevatten die zich in de omgeving bevinden. Door het eten van deze honing zou het lichaam geleidelijk aan gewend raken aan deze pollen, waardoor het immuunsysteem minder heftig zou reageren op deze stoffen tijdens het pollenseizoen.⁸

Honing tegen hoesten en keelpijn

Honing is een oude remedie die bekend staat dat het de keel kalmeert en kan helpen bij hoesten.^1,9 Trek thee van verse gember, kurkuma en citroen en voeg – zodra de thee wat is afgekoeld – rauwe honing toe.

Honing heeft antibacteriële en schimmelwerende eigenschappen

De propolis in rauwe honing lijkt schimmelwerende en antibacteriële eigenschappen te hebben. Uiteraard is dit enorm belangrijk voor de bijen in de korf, maar het lijkt ook positieve effecten te hebben voor ons.¹⁰

Honing is enorm rijk aan fytonutriënten

Fytonutriënten zijn verbindingen die in planten voorkomen en die de plant helpen beschermen. Sommigen houden bijvoorbeeld insecten weg of beschermen de plant tegen ultraviolette straling.

De fytonutriënten in honing zijn verantwoordelijk voor de antioxidanten, evenals zijn antibacteriële en schimmelwerende kracht.¹ Er wordt ook gedacht dat ze de reden zijn waarom rauwe honing jouw weerstand kan helpen ondersteunen.

Kan de huid helpen herstellen

Honing lijkt daarnaast ook antimicrobiële eigenschappen te hebben, iets wat van pas kan komen bij een beschadigde huid.¹¹ Een onderzoek suggereert ook dat honing, propolis en koninginnengelei potentiële heilzame effecten kan hebben voor de huidbarrière.¹⁰

Voor wie wordt honing afgeraden?

Honing is in principe veilig voor iedereen ouder dan 1 jaar. Ook wanneer je zwanger bent of borstvoeding geeft, kun je honing eten. Rauwe honing wordt alleen afgeraden voor baby’s jonger dan 1 jaar.

En hoewel honing een natuurproduct is, bevat het wel veel suikers. Consumeer dus met mate.

Wat is de beste honing?

Ondanks het wetenschappelijke bewijs lijkt er nog veel controverse te zijn over welk type honing – rauw of gepasteuriseerd – het gezondst is. Maar laat je daardoor niet in verwarring brengen. Lokale, rauwe honing van de imker is toch echt het gezondst. Het feit alleen al dat sommige honingproducenten het natuurproduct aanlengen met suikersiroop zou al genoeg overtuiging moeten zijn.

Tot slot

Honing is niet alleen heel lekker, het is ook een bijzonder heilzaam natuurproduct rijk aan antioxidanten, vitamines en mineralen. In het maken van het vloeibare goud gaat enorm veel werk van bijen zitten. Om het in perspectief te plaatsen; er zijn ongeveer 252 bijen nodig om 1 theelepel honing per dag te produceren. Helaas wordt er met reguliere honing regelmatig gesjoemeld, waardoor je veel geld betaalt voor iets van mindere kwaliteit. Om dit voor te zijn doe je er goed aan om rauwe honing bij een lokale imker te halen. Lekker én gezond!

Advies nodig over honing?

Onze productadviseurs beantwoorden graag al jouw vragen en geven gratis advies op maat.

Vraag gratis advies aan

Britt

Productadviseur