Reactie op het programma Broodje Gezond over Vitaminepillen

Wat is de Referentie Inname (voorheen Aanbevolen Dagelijkse Hoeveelheid)?

Referentie Inname (RI) is een opinie van de Europese Commissie over hoeveel een gemiddeld gezond persoon van een bepaald nutriënt zou moeten innemen om gezond te blijven. Wat is de definitie van gezond volgens de Europese Commissie? Dat is kort gezegd de afwezigheid van ziekten. En dus is de RI een aanbeveling voor het gemiddeld gezonde persoon qua inname om ziekten te voorkomen, zonder rekening te houden met geslacht leeftijd of persoonlijke situatie.

Wat is jouw definitie van gezond? Ben jij een gemiddeld gezond persoon? De definitie van gezondheid gaat voor Vitakruid verder: je fit voelen, vitaal zijn, gelukkig zijn en zo lang als mogelijk chronische (of welvaartsziekten) voorkomen. Dat is voor ons de betekenis van gezond. Vaak heb je dan andere hoeveelheden nodig dan de RI.

RI is niet een indicatie voor toxiciteit

Referentie Inname (RI) is geenszins een indicatie voor een toxische grens of een maximale aanbevolen dagdosering. Toxiciteitsstudies zijn compleet anders dan studies waarbij het nut van een vitamine wel of niet wordt aangetoond. Toxiciteit is tevens compleet normaal en niet eng (het ligt er maar aan hoe je iets brengt), alles is toxisch en niets is toxisch, het gaat om de dosering. Daar zijn andere eindvariabele voor, zoals het zogenoemde tolerable upper intake level (UL) en het no-observed adverse effect level (NOAEL). Een toxische grens in relatie tot de RI verschilt ontzettend per micronutriënt (vitamine of mineraal). Zo bereiken vitamine B6 of vitamine D sneller een maximale dagdosering dan vitamine B12.

Maximum waardes zijn zwaar gereguleerd.

Voor vitamines, mineralen en ander micronutriënten bestaan er verschillende opinies over wat de maximale dosering mag zijn. Dit is vaak zo in de wetenschap. Vitakruid en haar GMP en ISO gecertificeerde productiepartners hebben van alle nutriënten een database. Vitakruid bekijkt altijd alle waardes van alle gerenommeerde instanties en raadpleegt achterliggende wetenschappelijke onderzoeken die deze waardes onderbouwen. Daarna worden de conservatieve getallen aangenomen als bovengrens. Vervolgens wordt per product bepaald wat de veilige maximum dosering is. Deze zit ver onder de toxische grens. In het programma 'Broodje Gezond' wordt de indruk gewekt dat de RI een indicatie is voor toxiciteit. Deze aanname is pertinent fout. Toxiciteit van micronutriënten is namelijk zwaar gereguleerd. Het programma brengt feitelijk een non-issue.

Hoe wij wetenschappelijk onderzoek beoordelen

Bij het beoordelen van onderzoeken kijken wij niet per se naar de onderdelen Abstract, Discussion of Conclusion. Wij kijken naar de Methode & Analyse (wat en hoe is er gemeten) en naar Acknowledgment (wie zijn de onderzoeker en de sponsors). Deze onderdelen geven de ware waarde van een onderzoek, zonder dat de mening van de onderzoeker zelf doorschemert.

Vitamine B6

In de media worden soms vraagtekens geplaatst bij de veiligheid van vitamine B6. De Europese voedselveiligheidsautoriteit (EFSA) heeft een veilig niveau vastgesteld van 25 mg, andere autoriteiten achten 100 mg per dag veilig. Inmiddels geldt er in Nederland een maximaal veilige dagdosering van 21 mg. Hoge bloedwaarden zijn een logisch gevolg van het slikken van producten met hoge hoeveelheden B6. Op zichzelf geen directe reden voor ongerustheid en bijwerkingen doen zich daarbij over het algemeen niet voor. Vitamine B6 gerelateerde bijwerkingen treden in incidentele gevallen op en lijken persoonsgebonden. Daarnaast bestaan er verschillende vormen van vitamine B6. In supplementen worden twee vormen toegepast, pyridoxine HCL en de biologisch actieve vorm pyridoxaal-5-fostaat (ook bekend als P5P). Tot nu toe zijn er geen bijwerkingen bekend bij gebruik van producten met pyridoxaal-5-fosfaat. Uit onderzoek van de Universiteit van Maastricht is zelfs gebleken dat neuropathie door hoge doseringen B6 volledig toe te schrijven is aan pyridoxine HCl (Vrolijk, et al., 2017). Met het gebruik van pyridoxaal-5-fosfaat wordt de stapeling van B6 en aanverwante klachten voorkomen. Vitakruid maakt enkel gebruik van de vorm pyridoxaal-5-fosfaat en zit met zijn dagdoseringen altijd ver onder de grens van 21 mg.

Tot slot

In het programma 'Broodje Gezond' kwamen nog een aantal opmerkelijke uitspraken voorbij:

"baat het niet dan schaadt het niet"

Er werd de indruk gewekt dat dit het motto is van de voedingssupplementen branche. Wat ons betreft geldt deze uitspraak niet per definitie. De producten hebben immers een werking. Wij zeggen liever: alles is toxisch en niets is toxisch, het gaat om de dosering. Echter, de producten die wij maken zijn per definitie niet schadelijk wanneer het etiket gevolgd wordt.

"het is helemaal niet bewezen"

Dit werd lukraak gezegd in het programma, dat de werking van vitamines en mineralen (in hoge doseringen) niet is bewezen. Dat is niet waar. Er is juist een brede wetenschappelijk consensus dat vitamines en mineralen op gezondheidsgebied een enorm effectieve toepassing hebben. Een voorbeeld waar u honderdduizenden onderzoeken kunt lezen over vitamines en mineralen is Pubmed.

Onze branchevereniging heeft ook een inhoudelijke reactie gegeven op het programma, deze is hier te lezen.