Diarree & zwanger: 8 tips om je darmen te ondersteunen

Wat is diarree?

Diarree wordt vaak gebruikt als term voor dunne ontlasting, maar officieel is er pas sprake van als je minstens drie keer per dag ongevormde, waterdunne ontlasting hebt.¹ Dit komt vaak doordat de ontlasting te snel door de darmen gaat, waardoor er minder vocht uit de voedselbrij wordt opgenomen. Bij diarree kun je ook klachten ervaren zoals pijn of krampen in de buik, misselijkheid en overgeven, een moe en slap gevoel, en in sommige gevallen hoofdpijn en koorts.²

Waarom je last hebt van diarree tijdens de zwangerschap

Hoewel diarree bij iedereen weleens voorkomt, ben je hier tijdens de zwangerschap vatbaarder voor. Het ontstaan van diarree kan verschillende redenen hebben, zoals:³

• Veranderingen in je hormoonhuishouding die de spijsvertering beïnvloeden.
• De groei van de foetus zorgt ervoor dat de baarmoeder extra druk uitoefent op de darmen. Hierdoor worden de darmen extra geprikkeld en beweegt de ontlasting sneller voort.
• Een virus, ook wel buikgriep, veroorzaakt ontsteking van de darmwand waardoor minder vocht uit de voedselbrij wordt opgenomen en de ontlasting dun en waterig blijft.
• Het consumeren van bedorven voedsel of besmet drinkwater zorgt voor diarree zodat het lichaam de schadelijke stoffen zo snel mogelijk kwijtraakt.
• Stress zorgt voor spanning en het vrijkomen van stresshormonen, wat je darmen kan stimuleren. Lees meer over het verband tussen stress en darmen in ons vorig blog.
• Veranderingen in je voedingspatroon zoals een hogere inname van vezels of calciumrijke zuivelproducten, het vermijden van bepaalde voedingsproducten en het ervaren van nieuwe cravings naar specifieke voedingsmiddelen.
• Een plotselinge gevoeligheid of intolerantie voor bepaalde voedingsmiddelen.
• Als bijwerking van medicatie zoals antibiotica.
• Bepaalde darmaandoeningen die al voor de zwangerschap aanwezig waren, kunnen verergeren, zoals het prikkelbare darmsyndroom.

Diarree tijdens de zwangerschap lijkt vooral in het eerste trimester en aan het einde van de zwangerschap voor te komen.⁴ Aan het begin van de zwangerschap kan diarree optreden door bovengenoemde veranderingen, zoals de hormoonhuishouding en het voedingspatroon. In het derde trimester treedt diaree vooral op door de druk die de baarmoeder uitoefent op de darmen.

Lees ook ons ander blog over de belangrijkste syptomen tijdens de eerste 8 weken van de zwangerschap.

Diarree voor de bevalling

Na 37 weken zwangerschap kan diarree een teken zijn dat de bevalling nadert. Je lichaam gaat zich voorbereiden op de bevalling en hierbij komen hormonen en hormoonachtige stoffen vrij, zoals prostaglandines.⁵ Dit zorgt niet alleen voor contracties van de baarmoeder, maar kan ook samentrekkingen van de darmen stimuleren, wat kan leiden tot diarree.

Zwanger & diarree: is dat erg?

Diarree tijdens de zwangerschap is vervelend, maar is in de meeste gevallen onschuldig. Bij bepaalde signalen dien je wel contact op te nemen met je huisarts of verloskundige:

• Bij vermoeden van een voedselinfectie met de listeriabacterie. Deze bacterie kan schadelijk zijn voor je ongeboren kindje en komt vooral voor in rauwe dierlijke producten.
• Als de diarree langer dan drie dagen aanhoudt. Door het aanhoudende vochtverlies neemt het risico op uitdroging toe. Signalen van uitdroging kunnen onder andere donkere urine, duizeligheid, sufheid en hoofdpijn zijn. De huisarts kan helpen de oorzaak te achterhalen en uitdroging te voorkomen. Je kunt ook ORS (orale rehydratatieoplossing) gebruiken om het vocht- en zoutgehalte in je lichaam weer in balans te brengen.
• Bij klachten zoals (hoge) koorts, bloed of slijm in de ontlasting, of tekenen van uitdroging. Dit kan wijzen op een ernstigere infectie.
• Als je naast diarree last hebt van aanhoudende harde buiken. Dit kan een teken zijn dat de bevalling op gang komt. Neem dan contact op met je verloskundige.

Wat kun je doen: 8 tips om je darmen te ondersteunen

Het krijgen van diarree als je zwanger bent is niet te voorkomen, maar je kunt de kans erop wel verkleinen door je darmen goed te ondersteunen. We geven je daarom 8 tips om je darmen gezond te houden tijdens de zwangerschap.

1. Houd je aan de zwangerschapsadviezen

Bepaalde bacteriën en parasieten kunnen schadelijk zijn voor je baby. Daarom wordt geadviseerd om rauw vlees, rauwe vis, schaal- en schelpdieren, gerookte en vacuümverpakte vis, rauwe eieren en zuivelproducten van rauwe melk niet te eten. Daarnaast is goede hygiëne bij het bereiden van voedsel belangrijk: was je handen zorgvuldig, voorkom kruisbesmetting en zorg ervoor dat vlees goed doorbakken is.

2. Voed je darmen met gezonde voeding

Zorg dat je voedingspatroon rijk is aan pro- en prebiotica. Probiotica zijn goede bacteriën die helpen om het darmmicrobioom in balans te houden, terwijl prebiotica niet-verteerbare vezels zijn die deze bacteriën voeden.

Zet daarom voldoende groenten, fruit, volkoren granen, peulvruchten en noten op het menu. Denk ook eens aan gefermenteerde voedingsproducten zoals (gepasteuriseerde) yoghurt, augurken, zuurkool, miso en kimchi. Vermijd daarbij zoveel mogelijk de inname van bewerkte voedingsmiddelen, toegevoegde suikers en witte granen.

3. Bouw je vezelinname geleidelijk op

De inname van voldoende vezels is belangrijk voor het stevig maken van de ontlasting, maar wanneer je niet gewend bent om vezelrijk te eten, kun je je vezelinname beter gedurende enkele weken geleidelijk opbouwen. Zo voorkom je vervelende klachten als winderigheid en diarree.

4. Beweeg regelmatig

Regelmatig bewegen zorgt ervoor dat je lichamelijk en mentaal fit blijft. Zo helpt het bij stress en bevordert het een soepele stoelgang. Wandelen is een goede optie, maar ook drie tot vier keer per week matig-intensief sporten wordt als veilig geacht.⁶ Wel zijn bepaalde sporten na verloop van tijd minder geschikt.

5. Verminder stress door meer te ontspannen

Neem voldoende rust en plan momenten van ontspanning in om stress te verminderen. Dit kan met een kop thee en een goed boek op de bank. Maar ook mediteren, zwangerschapsyoga of een ontspannende zwangerschapsmassage kunnen hierbij helpen.^7,8,9

6. Drink voldoende water

Door voldoende water te drinken blijft je vochtgehalte op peil en kun je uitdroging door diarree voorkomen. Tijdens de zwangerschap heb je iets meer vocht nodig dan normaal, omdat dit nodig is voor de aanmaak van het vruchtwater en de ontwikkeling van je kindje. Daarnaast helpt het ook met de spijsvertering en de afvoer van afvalstoffen.

7. Vermijd prikkelende en irriterende voedingsmiddelen

Sommige voedingsmiddelen kunnen je darmen prikkelen of irriteren, zoals koffie, vruchtensap en pittig eten. Zo bevordert koffie een snellere werking van de darmen en komen fruitsuikers uit vruchtensap te snel in de spijsvertering terecht. Daarbij is het belangrijk om te letten op welke voeding bij jou klachten veroorzaakt. Dit kan per persoon verschillen.

8. Probeer een probiotica supplement

Onderzoek wijst uit dat probiotica gunstige effecten hebben op infectiegerelateerde diarree en op diarree die optreedt na het gebruik van antibiotica.¹⁰ Daarbij wordt de inname van probiotica tijdens de zwangerschap veilig bevonden voor zowel moeder als kind.¹¹

Bekijk voor meer informatie over probiotica ook onze andere blogs probiotica en darmen en probiotica na antibiotica.

Tot slot: zorg goed voor jezelf en je darmen

Een zwangerschap kan allerlei ongemakken met zich meebrengen, waaronder darmklachten als diarree. Door goed voor jezelf en je darmen te zorgen met onze bovenstaande tips kun je veel darmongemak voorkomen. Hoewel diarree erg vervelend is, is dit in de meeste gevallen onschuldig. Wanneer je erg veel last hebt van je darmen of je vertrouwt het toch niet helemaal, overleg dan met je huisarts of verloskundige.