Terug naar vitakruid.nl

Probiotica na antibiotica: is het nodig?

26 jan. 2023Bijgewerkt: 21 feb. 20246 min. leestijd

Antibiotica zetten we in om ziekmakende bacteriën (pathogenen) te bestrijden. Het enige nadeel is dat we hiermee ook de levende bacteriën in onze darmen, genaamd probiotica, uitroeien die juist heel nuttig voor ons zijn. Heeft het zin om probiotica na antibiotica in te zetten, of misschien zelfs al tijdens?

Lees verder onder de afbeelding. Deze pagina is uitsluitend voor informatieve doeleinden. Vitakruid verkoopt geen geneesmiddelen of medische hulpmiddelen tegen deze indicatie.

Probiotica na antibiotica: is het nodig?

Onderwerpen in dit artikel

  • Het belang van een gezonde darmflora
  • Wat is antibiotica, en wat doet het met je (darmen)?
  • Wat is probiotica?
  • Waarom probiotica na antibiotica?
  • Is probiotica tijdens antibiotica zinvol?
  • Wat is de rol van prebiotica (prebiotische vezels)?
  • Een gebalanceerde darmflora is een gezonde darmflora

Het belang van een gezonde darmflora

Je darmen vormen de basis van je gezondheid. Daar neem je immers alle voedingsstoffen op die je nodig hebt om goed te functioneren. Het verteren van deze voedingsstoffen doe je echter niet alleen. In je darmen leven miljarden bacteriën die hier een belangrijke bijdrage aan leveren. Deze samenleving van bacteriën noemen we ook wel de darmflora of microbioom, en bestaat uit zowel goede als slechte bacteriën. Door goed voor je darmflora te zorgen, ondersteun je dus ook je algehele gezondheid.

Wat is antibiotica, en wat doet het met je (darmen)?

Antibiotica is een type medicijn dat we inzetten bij infecties door slechte bacteriën, bijvoorbeeld bij blaasontsteking door de E-coli bacterie. Hiermee roeien we ze uit of remmen we de groei. Er bestaan meerdere soorten antibiotica, waarvan penicilline veruit de bekendste is, dat per toeval in 1928 in een schimmel werd ontdekt.

Hoewel het superfijn is dat we al bijna 100 jaar medicijnen hebben waarmee we slechte bacteriën bestrijden, maakt antibiotica geen onderscheid tussen deze pathogenen en de nuttige bacteriën. Een goede balans is juist belangrijk tussen deze micro-organismen. De vriendelijke strijders houden als het ware de slechteriken onder controle. En juist dan is er sprake van balans en een gezonde darmflora.

Wat is probiotica?

Probiotica zijn dus de goede bacteriën die van nature in onze darmen leven. En niet alleen daar treffen we ze aan, ook gefermenteerde voedingsmiddelen bevatten deze nuttige micro-organismen. Zij zijn immers degenen die het hele fermentatieproces opstarten!

Kijk maar bijvoorbeeld wanneer je je eigen yoghurt maakt. Dat is vrij eenvoudig, je hebt alleen (plantaardige) melk en speciale bacterieculturen nodig die je onder andere online koopt. Is dit teveel gedoe? Haal dan je gefermenteerde voeding in je lokale supermarkt.

Kijk ook eens naar deze 7 voedingsmiddelen voor je darmen.

Waarom probiotica na antibiotica?

Antibiotica richten zich niet alleen op pathogenen. Tijdens een kuur tegen bacteriële infecties gaan ook veel goede bacteriën ten onder. Zo wijst onderzoek uit dat zelfs een enkele kuur al een negatieve verschuiving kan veroorzaken in je darmflora.1 Dit motiveert veel mensen om probiotica-rijke voeding na antibiotica te eten.

Wil je probiotica innemen, hou er dan rekening mee dat meerdere stammen van verschillende bacteriën effectiever zijn dan een enkele.2 Vandaar dat supplementen meestal een combinatie bevatten, zodat ze elkaar ondersteunen voor het beste effect. Voorbeelden van bacteriestammen die je vaak terugziet in probiotica zijn Lactobacillus, Bifidobacterium en Enterococcus.3

Tevens bestaan er verschillende samenstellingen afhankelijk van de toepassing. Denk aan probiotica speciaal voor vrouwen of voor ouderen, maar ook verschillende vormen zoals poeders en capsules.

Is probiotica tijdens antibiotica zinvol?

Wat betreft de werking van probiotica zijn er ondanks de positieve geluiden uit de hoek van de wetenschap nog veel vraagtekens. Daarom kunnen we (nog) niet een eenduidig antwoord geven op de vraag hoe effectief probiotica tijdens antibiotica is.

Wel publiceerde de Nederlandse Organisatie voor toegepast natuurwetenschappelijk onderzoek (TNO) een studie naar de effecten van probiotica op dunne ontlasting als antibiotica bijwerking. Hieruit volgde een gids met aanbevelingen voor artsen en patiënten, waarin onder andere de bacteriestammen Lactobacillus rhamnosus, Lactobacillus acidophilus en Bifidobacterium lactis worden genoemd.4

Probiotica tijdens antibiotica nemen kan in elk geval geen kwaad.

Op zoek naar een andere oplossing voor darmproblemen? Los je darmproblemen op met deze 5 tips.

Wat is de rol van prebiotica (prebiotische vezels)?

Probiotica zijn levende micro-organismen. En zoals elk organisme hebben ook deze voeding nodig om te overleven. Probiotica leven van prebiotische (niet verteerbare) vezels. Door deze toe te voegen aan je dagelijkse voeding creëer je een milieu waarin je darmbacteriën goed gedijen.

Verschillende soorten prebiotica zijn:

  • inuline;
  • pectine;
  • fructo-oligosachariden;
  • en glucanen.

Deze vind je terug in plantaardige voedingsmiddelen, zoals bananen, artisjok, prei, asperges, peulvruchten, noten, graansoorten, paddenstoelen en bepaalde zeewieren.

Neem je probiotica na antibiotica, zorg dan dat je ook voldoende prebiotica binnenkrijgt.

Een gebalanceerde darmflora is een gezonde darmflora

Balans is daarom altijd het doel bij het ondersteunen van je darmen, net als dat voor je algehele gezondheid geldt. Maar wanneer je te maken krijgt met een bacteriële infectie, ontkomen we er soms niet aan om middelen te gebruiken die deze balans (bewust) verstoren. We willen je met de informatie uit dit blog je erdoorheen slepen, zodat je na deze periode weer snel de oude bent.

Referenties
  1. Zaura, E., Brandt, B. W., Teixeira de Mattos, M. J., Buijs, M. J., Caspers, M. P., Rashid, M. U., Weintraub, A., Nord, C. E., Savell, A., Hu, Y., Coates, A. R., Hubank, M., Spratt, D. A., Wilson, M., Keijser, B. J., & Crielaard, W. (2015). Same Exposure but Two Radically Different Responses to Antibiotics: Resilience of the Salivary Microbiome versus Long-Term Microbial Shifts in Feces. mBio, 6(6), e01693-15.
  2. Hechard, Y., Dherbomez, M., Cenatiempo, Y., & Letellier, F. (1990). Antagonism of lactic acid bacteria from goats' milk against pathogenic strains assessed by the ‘sandwich method’. Letters in Applied Microbiology, 11(4), 185-188.
  3. Gupta, V., & Garg, R. (2009). Probiotics. Indian Journal of Medical Microbiology, 27(3), 202.
  4. Agamennone, V., Krul, C., Rijkers, G., & Kort, R. (2018). A practical guide for probiotics applied to the case of antibiotic-associated diarrhea in The Netherlands. BMC Gastroenterology, 18(1), 103.