Wat zegt je MCV waarde over je gezondheid?

Wat betekent MCV?

Het meten van de MCV waarde is onderdeel van een compleet bloedonderzoek en helpt bij het achterhalen van verschillende gezondheidsproblemen. De afkorting ‘MVC’ staat voor het Engelse 'mean corpuscular volume' en zegt iets over de gemiddelde grootte van de rode bloedcellen. De waarde mag nooit op zichzelf geïnterpreteerd worden, maar moet altijd als onderdeel van het volledige bloedbeeld gezien worden.

Wat zijn rode bloedcellen precies?

Rode bloedcellen, ook wel erytrocyten genoemd, vormen samen met witte bloedcellen en bloedplaatjes ongeveer de helft van ons bloed. Een rode bloedcel is een kleine, ronde cel met een karakteristieke afgeplatte vorm en een holte aan beide kanten – een beetje zoals een donut zonder gat. Deze cellen zijn minuscuul, maar hebben een grote verantwoordelijkheid. Ze zorgen voor vrijwel al het transport van zuurstof en koolstofdioxide in het lichaam. Hierbij speelt hemoglobine een grote rol. Dit is een eiwit dat zuurstof en koolstofdioxide kan binden en zo ook transporteren. Voldoende zuurstof is namelijk nodig voor de energieproductie in cellen.

Hoe worden rode bloedcellen aangemaakt?

De aanmaak van rode bloedcellen – ook wel erytropoëse genoemd – is een complex proces dat plaatsvindt in het beenmerg. Het wordt nauwkeurig gereguleerd door verschillende genen, groeifactoren en omgevingsinvloeden. Tijdens dit proces ontwikkelen stamcellen zich stap voor stap tot volwassen rode bloedcellen.

Soms kunnen er tijdens de erytropoëse afwijkingen ontstaan in de vorm, grootte of het aantal rode bloedcellen. Wanneer rode bloedcellen in hun vorm, grootte of aantal afwijken, kan het zuurstoftransport vaak minder efficiënt verlopen. Met een bloedonderzoek kan dit worden vastgesteld. Daarbij wordt onder meer gekeken naar de MCV-waarde.

Wat kan de waarde van MCV in het bloed je vertellen?

De MCV-waarde geeft dus informatie over de gemiddelde grootte van je rode bloedcellen. Deze waarde helpt om beter te begrijpen hoe de aanmaak van rode bloedcellen verloopt en of deze naar behoren functioneert.

Inzicht in de grootte van rode bloedcellen

De MCV laat zien of je rode bloedcellen een normale, kleinere of grotere afmeting hebben. Een lagere MCV-waarde wijst op kleinere cellen, terwijl een hogere MCV-waarde duidt op grotere cellen. Beide situaties kunnen iets zeggen over de manier waarop je lichaam bouwstoffen gebruikt voor de aanmaak van nieuwe cellen.

Relatie met voedingsstoffen

De grootte van rode bloedcellen hangt nauw samen met de beschikbaarheid van voedingsstoffen zoals ijzer, foliumzuur en vitamine B12. Deze stoffen spelen een belangrijke rol bij de celdeling en rijping van rode bloedcellen. Een verstoorde balans hierin kan invloed hebben op de MCV-waarde.

Inzicht in het functioneren van het beenmerg

Omdat rode bloedcellen in het beenmerg worden gevormd, kan de MCV-waarde iets zeggen over hoe actief dit proces verloopt. Zo helpt het bij het beoordelen of de aanmaak gelijkmatig en efficiënt plaatsvindt.

Veranderingen volgen in de tijd

Door MCV-waarden over een langere periode te volgen, kun je zien of de aanmaak van rode bloedcellen verandert. Dit geeft inzicht in hoe goed je lichaam reageert op veranderingen in voeding, leefstijl of algemene gezondheid.

Wanneer is de MCV waarde normaal?

Over het algemeen is de MCV waarde normaal wanneer deze tussen de 80 en 100 fL (fermoliter) ligt. Dit geeft aan dat de rode bloedcellen een normale omvang hebben, maar het sluit mogelijke gezondheidsproblemen niet uit. Een waarde boven de 100 fL wordt geclassificeerd als hoog en betekent dat je rode bloedcellen een grotere omvang hebben dan gebruikelijk. Onder de 80 wordt de MCV waarde als laag gezien, wat duidt op kleinere bloedcellen dan normaal.

De MCV waarde bestaat uit de waarde van het hematocriet (Hct: het percentage van het bloedvolume dat uit rode bloedcellen bestaat) en de waarde van het aantal rode bloedcellen per bloedvolume (RBC). In het laboratorium wordt dit met medisch apparatuur direct en automatisch gemeten. De uitkomst wordt beoordeeld in combinatie met andere onderzoeksresultaten of bloedwaarden, de aanwezige symptomen en de medische geschiedenis.

Waarom is je MCV waarde laag?

Een lage MCV waarde geeft aan dat de rode bloedcellen kleiner zijn dan normaal (microcytose). Dit wijst vaak op een verminderde productie van hemoglobine en kan verschillende oorzaken hebben.

Ijzertekort

Een lage MCV-waarde komt vaak voor wanneer het lichaam tijdelijk minder bouwstoffen beschikbaar heeft, waaronder ijzer. Ijzer is belangrijk voor de hemoglobinesynthese en de rijping van rode bloedcellen. Bij een ijzertekort zijn de rode bloedcellen kleiner dan normaal, wat invloed heeft op de MCV waarde. Daarnaast wordt er onvoldoende hemoglobine aangemaakt, wat het zuurstoftransport in ons lichaam belemmert.¹

Andere invloeden op de MCV

Ook factoren zoals de opname van voedingsstoffen in de darmen, het algemene energieverbruik en veranderingen in de stofwisseling kunnen een rol spelen bij schommelingen in de MCV-waarde.² Het lichaam verdeelt voedingsstoffen namelijk voortdurend over verschillende processen, en dat kan tijdelijk effect hebben op de celgrootte.

Welke oorzaken heeft een hoge MCV waarde?

Een hoge MCV waarde toont aan dat de rode bloedcellen vergroot zijn (macrocytose). Ook dit kan allerlei oorzaken hebben.

Vitamine B12- en foliumzuurtekort

Een vitamine B12- en foliumzuurtekort zijn een veelvoorkomende oorzaak van een hoge MCV waarde. Bij een tekort aan deze nutriënten raakt de celdeling in het beenmerg verstoord, wat kan leiden tot een afwijkende grootte van de rode bloedcellen. Vaak is de celgroei en -deling vertraagd, waardoor de cellen een abnormale grootte en afwijkende ovale vorm krijgen. Deze cellen worden dan ook wel megoblasten genoemd.³

Overmatig alcoholgebruik

Alcohol kan ook een ongunstig effect hebben op de aanmaak van rode bloedcellen.⁴ Zo kan overmatig alcoholgebruik zorgen voor een verminderde aanmaak en rijping, een versnelde afbraak en een abnormale grootte van rode bloedcellen.³

Het drinken van alcohol lijkt invloed te hebben op het functioneren van het beenmerg. Bovendien kan het de opname en het gebruik van nutriënten, waaronder vitamine B12 en foliumzuur, veranderen. Dit kan komen door een verminderde opname van voedingsstoffen in de darmen, een lagere activiteit van de lever of door een eetpatroon dat uit balans raakt bij veelvuldig alcoholgebruik.

Andere factoren die meespelen bij een hoge MCV

Naast een tekort aan vitamine B12 of foliumzuur en overmatig alcoholgebruik kunnen er andere redenen zijn voor een verhoogde waarde, waaronder:

• Lage activiteit van de lever. Wanneer de lever minder goed functioneert, wordt er minder cholesterol afgebroken en kan er meer worden opgeslagen in de membranen van rode bloedcellen, waardoor deze groter kunnen worden.⁵
• Vertraagde schildklierwerking. Schildklierhormonen spelen een rol bij de aanmaak en rijping van rode bloedcellen, waardoor veranderingen in dit proces invloed kunnen hebben op hun grootte.⁶
• Gebruik van bepaalde medicijnen. Sommige medicijnen kunnen tijdelijk invloed hebben op de aanmaak van rode bloedcellen door de celdeling of DNA-opbouw te vertragen.⁷
• Een versnelde hemolyse, oftewel een snelle afbraak van rode bloedcellen, zorgt ervoor dat het lichaam nieuwe cellen aanmaakt die groter zijn om te compenseren voor het verlies.

Tot slot: MCV waarde als puzzelstuk van je gezondheid

Het meten van je MCV waarde is een waardevol hulpmiddel bij het stellen van bepaalde diagnoses. Hiermee wordt de grootte van de rode bloedcellen beoordeeld, wat inzicht biedt in de onderliggende oorzaken zoals een nutriënten tekort. Zo kan de juiste behandeling worden ingezet om effectief de symptomen aan te pakken. De MCV bloedwaarde vormt dus een belangrijk puzzelstuk in het algehele gezondheidsbeeld.