Is knoflook gezond? De voordelen en nadelen op een rij

Knoflook door de eeuwen heen

Door de eeuwen heen heeft knoflook een belangrijke rol gespeeld in diverse culturen en tradities, variërend van medicinale toepassingen tot bijgelovige overtuigingen. De Oude Grieken geloofden dat knoflook sportprestaties kon verbeteren, soldaten smeerden het op wonden en in de 18e eeuw werd in Europa knoflook gebruikt om geesten en vampieren te verjagen. Hippocrates, de oude Griekse arts en 'vader van de westerse geneeskunde', schreef knoflook voor in verschillende behandelingen.¹ Maar wat is knoflook eigenlijk?

Wat is knoflook?

Knoflook, afkomstig uit Centraal-Azië, behoort tot de lookfamilie, net als (bos)uien, sjalotten, prei en bieslook. Bij het pellen ontdek je dat de bol bestaat uit kleine segmenten, 'teentjes' genoemd, met gemiddeld 10 tot 20 stuks per bol. Wereldwijd geliefd om zijn aromatische geur en smaak, wordt knoflook in diverse gerechten gebruikt. Er zijn talloze knoflookrassen beschikbaar, met verschillende hoeveelheden zwavelverbindingen. Hierdoor verschillen de smaak en scherpte per soort.

Voedingswaarde knoflook

Knoflook bevat verschillende vitaminen en mineralen. Zo is het bijvoorbeeld rijk aan B1, B6, selenium en zink. Toch zal dit waarschijnlijk geen grote bijdrage leveren aan je dagelijkse behoefte. Om een kwart van je dagelijkse behoefte aan vitamine B1 binnen te krijgen zul je namelijk wel 100 gram, of 50 teentjes knoflook moeten eten.² Zelfs de grootste knoflookfan zal dit waarschijnlijk niet halen.

Daarnaast bevat knoflook ook allerlei soorten zwaveloxiden, zoals allicine, wat de specifieke geur van verse knoflook veroorzaakt.

Waar is knoflook goed voor?

Niet alleen in de keuken is knoflook geliefd. Al duizenden jaren geloven mensen in de geneeskrachtige werking van knoflook en ook de wetenschap erkent steeds meer de positieve invloed van knoflook op de gezondheid:

1. Knoflook ondersteunt het immuunsysteem

De stof allicine wordt gevormd bij het snijden of pletten van knoflook. Uit laboratoriumonderzoek blijkt dat dit stofje de eigenschap heeft om verschillende soorten pathogenen te bestrijden.^3,4 Naast het bestrijden van indringers, stimuleert allicine ook belangrijke immuuncellen, zoals macrofagen en natural killer-cellen, die de verdedigingslinie van het lichaam vormen. Het eten van knoflook kan dus het immuunsysteem ondersteunen.

Wil je je immuunsysteem een extra boost geven? We schreven eerder een blog over 10 voedingsmiddelen die je weerstand verhogen.

2. Knoflook is goed voor je bloedvaten

Knoflook verlaagt het LDL-cholesterol in het bloed, wat helpt bloedvaten gezond te houden.^4,5  Dit type cholesterol kan zich aan de wanden van bloedvaten hechten, waardoor ze vernauwen. De gunstige effecten van knoflook worden gezien na twee maanden regelmatig gebruik van knoflookpoeder, rauwe knoflook, zwarte knoflook extract of knoflookolie.⁴ Daarnaast kan knoflook de bloeddruk reguleren, wat aanvullende voordelen kan hebben voor de gezondheid van hart en bloedvaten.⁵

3. Knoflook helpt je ontgiften

Mogelijk heeft knoflook invloed op bepaalde leverenzymen, hoewel resultaten erg wisselend zijn. Meer onderzoek is nodig om te zeggen welke typen knoflook effecten hebben, en op welke specifieke leverenzymen. Ook heeft knoflook antioxidante werking, wat de lever kan helpen beschermen in het ontgiftingsproces.⁶

Uit onderzoek onder mensen die op hun werk aan lood werden blootgesteld, bleek knoflook het loodgehalte in hun bloed te verminderen.⁷ Waarschijnlijk kunnen de zwavelverbindingen in knoflook zich aan het lood binden wat de uitscheiding makkelijker maakt.

4. Knoflook verbetert je uithoudingsvermogen

Er zijn aanwijzingen dat knoflook al in de vroegste Olympische Spelen in Griekenland, aan atleten werd gegeven. Het is mogelijk een van de eerste prestatieverhogende middelen in competitieve sport. En niet zonder reden, aangezien een klein onderzoek aantoonde dat knoflook daadwerkelijk het uithoudingsvermogen verbetert.⁸

Lees ook ons blog over conditie opbouwen voor tips voor een beter uithoudingsvermogen.

Nadelen van knoflook

Zoals met veel voedingsmiddelen, is knoflook niet zonder kanttekeningen. Ondanks de rijke lijst aan voordelen, zijn er ook enkele nadelen te benoemen.

1. Knoflookadem

Knoflookadem is voor veel mensen een reden om voorzichtig te zijn met het eten van knoflook. De zwavelverbindingen in knoflook hebben niet alleen maar gezondheidsvoordelen, helaas kunnen ze ook een slechte adem veroorzaken. Vooral als je rauwe knoflook eet of een grote hoeveelheid. Koken zorgt ervoor dat de hoeveelheid van de zwavelverbindingen vermindert, waardoor je minder last hebt van een knoflookadem, maar vermindert tegelijk ook de gezondheidsvoordelen.⁹

Wil je van de knoflookadem afkomen na het eten van rauwe knoflook? Eet dan een appel, sla of muntblaadjes! Fenolen in deze producten kunnen zich binden aan stoffen die de knoflookgeur veroorzaken, waardoor de geur geneutraliseerd wordt.⁹

2. Interacties met medicijnen

Hoge doseringen knoflook kunnen interacties hebben met medicijnen. Zo zou knoflook bepaalde leverenzymen kunnen beïnvloeden, waardoor de afbraak van medicijnen verandert.¹⁰ Het is dan ook belangrijk om met een apotheker te overleggen of het gebruik van knoflook naast je medicijnen risico oplevert.

3. Verstoorde spijsvertering

Knoflook bevat feel fructanen, net als uien, prei en asperges. Deze fructanen zijn een soort koolhydraten die bij sommige mensen een opgeblazen gevoel en gasvorming kunnen veroorzaken.¹¹ Dit komt doordat deze koolhydraten bij sommige mensen niet volledig verteren in de dunne darm. Daarnaast kan knoflook de maag prikkelen en maagzuurproductie stimuleren.

Tot slot: is knoflook gezond?

Over het algemeen is knoflook een gezonde keuze met minimale bijwerkingen. Het dagelijks consumeren van 1-2 teentjes is niet alleen lekker, maar kan gezondheidsvoordelen opleveren, vooral als deze rauw gegeten wordt. Dus waarom niet wat vaker een teentje knoflook toevoegen aan je favoriete gerechten? Verwerk rauwe knoflook bijvoorbeeld in een lekker knoflooksausje, kruidenboter of in zelfgemaakte tzatziki. De knoflookadem moet je daarbij even voor lief nemen!

Meer advies nodig over gezonde voeding?

Onze productadviseurs beantwoorden graag al jouw vragen en geven gratis advies op maat.

Vraag gratis advies aan

Britt

Productadviseur